Sendo X review

De eerste review van Nieuwemobiel.nl in samenwerking met PDAtotaal.nl, een vereniging die gespecialiseerd is op het gebied van smartphones, pocketpc's en andere mobiele apparatuur met een Symbian, Microsoft, Linux of Palm besturingssysteem.

In de toekomst zullen er meerdere reviews samen met PDAtotaal.nl verschijnen en nu is er zelfs al de mogelijkheid voor bezoekers van Nieuwemobiel.nl om lid te worden van PDAtotaal.nl. Voor meer informatie over PDAtotaal.nl en de werkzaamheden van de vereniging kijk op www.pdatotaal.nl en wordt lid van deze vereniging.

In de markt zullen in de komende periode een groot aantal nieuwe smartphones geplaatst worden, waaronder het onderwerp van deze review, de Sendo X. Sendo bekend van de toestellen, die zij leveren aan KPN onder de naam Swing en de nieuwe toestellen zoals de M550 zijn de afgelopen periode erg druk geweest met de nieuwe X en het fijnslijpen van deze nieuwe smartphone. Deze review werd, geschreven net een aantal weken voor de officiële introductie van het toestel op de markt, aan de hand van een door www.pdatotaal.info verstrekt testtoestel. Dit testexemplaar was qua software voor zeker 95% uitontwikkeld en met regelmaat bij PDATotaal in gebruik voor uitgebreid testwerk. Als eerste, en enige, heeft Nieuwemobiel.nl twee toestellen enige weken mogen uitproberen voor het maken van deze review.

Zoals aangegeven een smartphone en dat betekend een Symbian, Windows Mobile, Java,, Palm of Linux besturingssysteem waarop het complete toestel draait. In dit geval voor de Sendo X een Symbian besturingssysteem en dan versie Symbian 6.1 met de series 60 gebruikersinterface net zoals de Nokia 6600 of Siemens SX1.

De Symbian OS is één van de vier besturingssystemen die gerealiseerd zijn voor de mobiele markt. Symbian is een zgn. Open Source besturingssysteem en kan doordoor juist door een fabrikant naar eigen inzicht worden doorontwikkeld, iets wat Sendo goed begrepen heeft bij de ontwikkeling van de X. Een vaak genoemd nadeel van een Symbian OS zou het feit zijn dat er ten opzichte van Windows Mobile OS veel minder extra programma's voor handen zijn voor de gebruiker en dat er diverse verschillende soorten Symbian besturingssystemen zijn met ieder een ander uiterlijk en gebruikersinterface. Dat laatste klopt ten dele, maar met de huidige developers tools is het specifiek aanpassen voor de diverse gebuikersinterfaces relatief weinig werk. Mede daardoor klopt de eerste veronderstelling niet, op het moment van dit schrijven zijn er 4189 geregistreerde voor Symbian geschikte programma's. Andere voordelen van het Symbian platform zijn de grote mate van stabiliteit, gebruikersvriendelijkheid en het lage batterijverbruik.

Het lange wachten voor de Sendo X is niet voor niets geweest (Het toestel was namelijk al aangekondigd voor het begin van het vierde kwartaal van 2003). Sendo heeft ervoor gekozen het toestel zo ver door te ontwikkelen totdat er iets enorm goeds op de markt stond en dat is bij de eerste indruk gelukt. De keuze zo lang te wachten is voor Sendo een goede geweest.

• Batterij (1000 mAh)
• Oplader
• Stereo headset
• Cradle of houder met USB kabel waarin het toestel geplaatst en gesynchroniseerd kan worden
• CD met onder andere PC suite software en een groot aantal extra programma's en games
• (waarschijnlijk) Extra MMC stick van 32 MB
• (waarschijnlijk) Handleiding in het Nederlands
• (waarschijnlijk Opklapbaar toetsenbord
• (waarschijnlijk) Bluetooth headset

Helaas kan er geen interpretatie gegeven worden van de handleiding van de Sendo X, wanneer het toestel op de markt is binnen een maand en beschikbaar voor een review dan zal hier op teruggekomen worden. Waar wel over gesproken kan worden is het enorme accessoires pakket dat heel waarschijnlijk meegeleverd zal worden met de Sendo X. De grootte van het pakket hangt van de provider en de wijze waarop zij het toestel willen gaan aanbieden af. Voor de losse verkoop zal er waarschijnlijk gesneden worden in het complete pakket. Enige duidelijkheid is daar nog niet over, maar dit zal wel komen in de komende weken.

Plus- en minpunten Sendo X

  • Verbeteringen in series 60 gebruikersinterface
  • Goede foto- en videocamera
  • Now! scherm
  • Taakmanager
  • Opera browser
  • Mogelijkheid tot het snel verwijderen van de geheugenkaart
  • Grote hoeveelheid aan eventuele accessoires
  • Enorme hoeveelheid meegeleverde programma's en games
  • Batterij uithoudingsvermogen
  • Geen MP3 beltonen
  • Het toestel heeft lang op zich laten wachten in de afgelopen maanden

Wat zit er bij het toestel?

Het toestel dat nu gereviewd wordt, is een prerelease toestel voor test doeleinden en is nog niet volledig voorzien van alle accessoires. Een handleiding is nog niet bij het toestel geleverd en het exacte pakket wat bij het toestel geleverd zal worden is ook nog niet bekend. Hieronder worden alvast wel de volgende accessoires genoemd:

In het mogelijke pakket zit een Bluetooth headset en een opklapbaar toetsenbord. De Bluetooth headset is een standaard Plantronics headset, die helaas niet getest is met het toestel en wordt niet direct aangepast aan het Sendo uiterlijk. Dit geldt wel voor het opklaptoetsenbord dat helemaal aangepast is aan Sendo en het toestel zelf. Op de diverse knoppen op het toetsenbord zijn sneltoetsen opgenomen die men ook terug vindt in het toestel zelf. Ook de twee softkeys onder het scherm hebben een plek gekregen op het toetsenbord. De numerieke toetsen op het toetsenbord kunnen als sneltoetsen gebruikt worden voor programma's, die men zelf heeft geïnstalleerd of andere standaard geïnstalleerde programma's. Op het QWERTY-toetsenbord vindt men verder naast een aansluiting voor de oplader, een opneem- en ophangtoets om gespreken te kunnen voeren. Helaas gaat het toestel niet automatisch op de handsfree functie wanneer men een gesprek aanneemt op het toetsenbord en is er op het toetsenbord nergens een menutoets terug te vinden. Echt alles bedienen met het toetsenbord zit er dus niet in en dat is ronduit jammer, maar drukt niet de verwondering dat Sendo, als kleine speler in de markt, het voor elkaar heeft gekregen als eerst standaard eventueel een toetsenbord mee te leveren voor een Symbian smartphone.

Uiterlijk

Het uiterlijk van de Sendo X kan een punt van kritiek zijn. Niet elke persoon is helemaal enthousiast over hoe de Sendo X eruit ziet. Vele personen hebben toch al snel het baksteengehalte van het toestel hoog zitten en geef aan dat het toestel gewoon te dik is. Maar om als vergelijking aan te gegeven een Nokia 6600 is even dik als de Sendo X, maar daarnaast ook een stuk breder. Wanneer verder aan die personen wordt uitgelegd dat het toestel beschikt over VIER processors (waar later nog op terug gekomen wordt) dan kan men begrijpen dat deze ergens gelaten moeten worden. Hetzelfde geldt voor de 3D stereo speakers die aan beide zijkanten van het toestel geplaatst zijn.

Het toestel is (111 x 49 x 23 mm) niet te groot en niet te klein. Het toestel zal straks in de markt geplaatst zijn als één van de kleinste smartphones en dat is ronduit netjes. De smartphone heeft namelijk niet een al te goede naam qua omvang en de Sendo X maakt daar heel langzaam een einde aan. Het toestel is daarnaast met zijn 120 gram ronduit licht te noemen als smartphone. Het is zelfs één van de lichtste smartphones die momenteel op de markt gaat komen. De batterij is ronduit licht en dit geeft dus aan dat het toestel van zichzelf erg zwaar is, dit is geen enkele belemmering verder.

Het toestel heeft absoluut geen last van kraakjes of piepjes wanneer men op de kappen van het toestel drukt. Helaas is er wel gebruik gemaakt van een keypad voor de toetsen van het numerieke gedeelte van het toetsenbord. De toetsen bewegen dan ook mee wanneer men op één van de naast liggende numerieke toetsen drukt. Verder vind men op het toetsenbord geen moeilijke of overbodige toetsen, maar wel een extra snelkeuze voor de camera onder de nummer “3” toets, omdat er geen sneltoets voor de camera aan de zijkant van het toestel is geplaatst. Deze snelkeuze toets werkt verder op dezelfde manier als al bekende voicemail snelkeuze toets.

Aan de buitenzijde is het toestel vrij somber met hier en daar een extra carbon look. Aan de voorzijde van het toestel vindt men het toetsenbord met het scherm en de 5-richtings bedieningstoets. Aan de achterkant bevindt zich de camera, met flitser en spiegel zodat de gebruiker een foto van zichzelf kan maken en onder de afdekkap een batterij, SD/MMC geheugenkaart slot en de plek voor de simkaart. Aan de onderkant zit een de interfacepoort voor het draadloze toetsenbord, cradle en carkit. Tevens is daar de oplader aansluiting geplaatst. Aan de linker zijkant bevindt zich de ingang voor de stereo headset met een afdekkapje en de infraroodpoort. Daarnaast bevindt zich aan de linker- en rechterkant een speciale knop. Deze knop is een sneltoets, die meestal gebruikt zal worden voor de Voice command functie, waar later op teruggekomen wordt. De sneltoets kan zelf ingesteld worden voor een ander programma en er kan een keuze gemaakt worden tussen de linkertoets en de rechtertoets. Het is niet mogelijk beide te gebruiken. De reden hiervoor is dat mensen die bijvoorbeeld veel gebruik maken van hun linkerhand daardoor de linkertoets kunnen gebruiken met hun duim. Hierbij kan dus gezegd worden dat de Sendo X officieel het eerste toestel is op de Nederlandse markt die het mogelijk maakt om aanpassingen te bieden voor linkshandige personen.

Als laatste moet er gesproken worden over de plaats van de MMC of SD geheugenkaart in het toestel. Zoals zichtbaar op de getoonde foto's is goed zichtbaar dat men de batterij niet hoeft te verwijderen voordat de geheugenkaart verwijderd kan worden. Zo maar verwijderen van de geheugenkaart is er nog niet bij. De afdekkap aan de achterzijde zal nog wel verwijderd moeten worden en in het toestel zelf zal in het menu onder extra's en dan geheugenkaart bij opties de functie “geheugenkaart verwijderen” moeten worden gestart. Hierdoor worden alle draaiende programma's afgesloten waardoor de geheugenkaart niet meer gebruikt wordt en dus verwijderd kan worden. Deze vorm van “Hot Swappable” is nieuw voor de complete series 60 reeks (Nokia 6600, 3660 en Siemens SX1) en is een enorme verbetering ten opzichte van de complete ontleding die men moet uitvoeren bij bijvoorbeeld de Nokia 3660.

Uithoudingsvermogen

Het toestel houdt het wat minder lang vol dan een ander series 60 toestel. Tijdens het reviewen van het toestel moest er om de twee dagen opgeladen worden en dat is ronduit jammer. Hierbij moet wel worden aangegeven dat er tijdens deze dagen veel met het toestel getest is en dat een officiële verkoopversie waarschijnlijk een betere standbytijd zal halen. Hopelijk zal de Sendo X het tot 2 à 2.5 dag uithouden en dat blijft toch wat kort voor een smartphone.
Het opladen van deze smartphone duurt zo'n 2 uur en is netjes. Binnen de markt van smartphone toestellen is dat een plek in de middenmoot qua snelheid. Sendo heeft gekozen voor een enorme indicator op het scherm wanneer het toestel uitstaat en wordt opgeladen. Dit is een enorme verbetering ten opzichte van de standaard series 60 indicator die gebruikt wordt bij Nokia toestellen en bevordert de afleesbaarheid in vergelijking tot de standaard kleine indicator die rechtsboven in de hoek is geplaatst bij bijvoorbeeld een Nokia 6600.

Belkwaliteit

De kwaliteit van het toestel tijdens het bellen is goed te noemen. Het kan nog niet tippen aan de kwaliteit van een Sony Ericsson P900, waarbij het gevoel aanwezig is dat men naast de persoon staat waarmee gebeld wordt. De Sendo doet het niet veel minder, maar net ff dat kleine verschil is wel aanwezig. Het klinkt net allemaal wat scherper en daar moet men van houden. Het probleem ligt in ieder geval bij de gebruikte speaker die hetzelfde gevoel uitstraalt als door Nokia gebruikte versies.

Op de diverse netwerken geen probleem met bellen en wanneer men het gesprek op de handsfree functie zet is de andere kant erg goed en duidelijk hoorbaar. Men kan het gesprek qua volume hoger of lager zetten.

Het gespreksoverzicht is op te vragen via de opneemknop en bevat drie tabbladen, die qua duidelijkheid niks te wensen over laten. De gegevens zijn simpel op te vragen via de tabbladen en men kan alles vinden wat gerelateerd is aan de gemaakte gesprekken. In het menu onder de icoon logboek vindt men nog meer informatie. Hier worden ook nog andere punten weergeven zoals de duur van de diverse oproepen, de kosten van deze oproepen (alleen mogelijk wanneer de kosten voor 1 minuut zijn ingesteld) en de GPRS gegevenssteller. Alles is simpel en doeltreffend op één punt te vinden en zo hoort het. Het instellen van de timers/tellers is vrij simpel te doen in het logboek menu. Men kan aangeven hoe lang de tellers bijgehouden moeten worden, hoeveel een gesprek mag kosten en welke eenheden gebruikt moeten worden. De tellers op nul zetten is zo gepiept via het menu van het logboek. De manier waarop dit alles werkt is gelijk aan andere series 60 toestellen zoals de Nokia 6600 of 3660, behalve dat er extra op het Now! scherm het laatste of gemiste gesprek ook getoond wordt. Over het Now! scherm wordt nog gesproken in de review.

De meegeleverde beltonen die in het toestel zitten zijn 64-polyphonic beltonen en klinken erg goed. Er zitten een heleboel speciale beltonen tussen die men kan instellen als alarm, SMS of MMS notificatie, bellergroepen, gewoon een elke contactpersoon of iets compleet anders. Het is allemaal mogelijk. Helaas staan de hele speciale beltonen, die gerealiseerd zijn door een bepaalde DJ en zelfs prijzen hebben gewonnen nog niet op het toestel. Deze zullen wel terug te vinden zijn op het productie model. In totaal worden minstens 110 beltonen meegeleverd en daarbij zijn die hele speciale beltonen nog niet meegerekend. Extra beltonen die gebruikt kunnen worden, zijn AMR, RMF, MMF, XMF en MIDI beltonen. MP3 wordt niet ondersteund. Tevens kunnen opnamen gemaakt met de opnamefunctie worden gebruikt als beltoon. Eigen beltonen aanleveren via de MMC of SD geheugenkaart is niet getest, maar zou wel moeten kunnen werken.

De trilfunctie wordt erg goed gevoeld wanneer het toestel in de zak van bijvoorbeeld een jas is geplaatst. De trilfunctie is vergelijkbaar met die van een Nokia 3660 of 6600.

Beeldscherm

Het scherm van de Sendo X is vergelijkbaar met andere 65536 TFT kleurenschermen. De resolutie van het scherm is 176 x 220 pixels en de schermhelderheid kan ingesteld worden net zoals bij andere Symbian toestellen. De resolutie van het scherm is groter dan andere series 60 smartphones en dat ziet men ook wanneer men op het scherm en in het menu kijkt. Het scherm is zeer duidelijk en ziet er redelijk goed uit wanneer de zon erop schijnt. Helaas spiegelt het plexiglas voor het scherm wel.

Het scherm van de Sendo X schakelt zich tijdens het bellen uit en dat spaart batterijtijd. Niet dat het enorm nodig is, want voor het gevoel lijkt het scherm niet veel te gebruiken van de batterij. Net zoals bij andere Symbian series 60 toestellen is de screensaver in de vorm van een klok amper afleesbaar wanneer het licht van het scherm niet aangeschakeld is. Tijdens de warme dagen is het wel erg lastig dat het scherm vrij nat wordt van het oor. Men moet het altijd weer ff afdrogen wanneer men opgehangen heeft.

Menu

Het soort besturingssysteem bepaald ook wat voor een soort menu of gebruikersinterface in het toestel aanwezig is. De Sendo X maakt gebruik van Symbian 6.1 met een, deels door Sendo aangepaste maar nog steeds conform de series 60 standaard. Naast deze aangepaste interface heeft Sendo dus een groot aantal aanpassingen gedaan waardoor het dagelijkse gebruik nog meer mogelijkheden biedt dan het al deed in diverse Nokia/Symbian series 60 toestellen.

Eén van de dingen die Sendo heeft toegevoegd is het Now! scherm. Dit scherm wat men gelijk ziet wanneer het toestel aangezet wordt is vergelijkbaar met een scherm dat bijvoorbeeld in een Windows Mobile OS toestel, zoals de SPV e200 teruggevonden kan worden. Op het scherm kunnen diverse onderdelen worden weergegeven, zoals het laatste gesprek, het aantal taken, opstaande agendapunten, het aantal SMS-, MMS- of emailberichten, dat binnen is gekomen en bijvoorbeeld de laatst geopende programma's. Het scherm met zijn tabbladen kan compleet naar eigen wens ingedeeld worden. Een groot aantal tabbladen kunnen toegevoegd worden, achtergronden en andere themes kunnen ingesteld worden, de volgorde van de tabbladen of de informatie op een tabblad en de functie onder de rechter softkey kan voor elk tabblad ingesteld worden. De mogelijkheden met dit Now! scherm geven een extra positief punt aan de series 60.

Nog een ander extra in de gebruikersinterface van deze Sendo wordt gestart wanneer men de menutoets een aantal seconden vasthoudt. Men krijgt dan een taakmanager te zien in de linkerbovenhoek van het scherm met daarin de programma's die opgestart zijn. Dit is enorm handig om erachter te komen of er nog programma's op de achtergrond draaien en daardoor batterijtijd vragen. Deze programma's kan men simpel oproepen en afsluiten met behulp van de 5-richtings bedieningstoets. Deze taakmanager kan men ook gebruiken om snel van het ene naar het andere opstaande programma te klikken. Men kan de manager overal openen in het menu of in een programma.

(zie hiervoor de foto van het beeldscherm) Wat men verder op het beginscherm ziet is boven het Now! scherm een indicatie van de provider, de tijd en bovenin het scherm de indicatoren voor de Bluetooth, infrarood, batterij, berichten en het ontvangst van het belsignaal. Aan de onderzijde van het scherm zijn twee links zichtbaar die door beide soft-keys gebruikt kunnen worden. Het gaat hier om de opties link voor dat betreffende Now! scherm tabblad en een zelf ingestelde link, die alleen voor dit bepaalde Now! scherm tabblad ingesteld zal zijn.

Wanneer men het menu zelf wil opstarten moet men op de menuknop drukken. In het menu vindt men een groot aantal icoons in roosterweergave waarachter een aantal programma's zitten. De manier waarop deze icoons zijn ingedeeld is nogal willekeurig, maar wel wat duidelijker dan bij de standaard series 60 gebruikersinterface. Het is mogelijk om de volgorde en mappen waarin diverse programma's staan aan te passen. Men kan zelfs de plek wijzigen waar een map staat. Naast het wijzigen van deze mappenvolgorde en de indeling daarvan is het mogelijk een andere soort van weergave van alle mappen te kiezen, genaamd de lijstweergave. Ook bij de lijstweergave is verplaatsing mogelijk.

De keuze is zo veel groter dan bij andere series 60 toestellen. Sendo heeft zijn huiswerk goed gedaan en gebruik gemaakt van een goed concept en dat ontzettend goed uitgewerkt. Men kan het hele menu zelf zo indelen als men wil en zelfs de kleur/theme van het complete menu en Now! scherm aanpassen. Een aantal minuten wat werk maar dan staat alles op de plek waar men wil. Eén kleine aanmerking: De icoon “telefoon” uit het standaard series 60 menu is gelukkig verwijderd.

Telefoonboek

Bij de Sendo X is het telefoonboek, contacten genoemd. De contacten kunnen standaard op één manier opgevraagd worden en dat is wanneer men in het menu naar contacten gaat. Bij een betreffend Now! scherm tabblad kan men wel een link onder de rechtertoets opnemen naar de contacten. Heeft men contactpersonen op de SIM kaart staan dan kunnen deze niet in de contactenpersonen lijst worden weergegeven. Deze contactpersonen moeten eerst worden overgezet naar het geheugen van het toestel zelf. De Sendo X vraagt daar zelf om wanneer men de eerste keer in de contacten komt. Onder contacten kan men verder onder twee tabbladen de contactpersonen en de groepen waar deze personen zijn ingedeeld bekijken. Het aantal groepen en contacten die men kan toevoegen is beperkt aan het vrije geheugen.

Per contactpersoon kan men standaard een redelijk aantal punten met data toevoegen: Voornaam, Achternaam, Bedrijf, Functie, Telefoonnummer, Mobielnummer, Faxnummer, Emailadres. Mocht men dan meer data willen toevoegen dan kan dit via “gegeven toevoegen” en kan men diverse extra's gegevens toevoegen zoals: Telefoonnummers, Mobiele nummers, Fax nummers, Adressen, Emailadressen, URL's, de verjaardag van een contactpersoon en een notitie. Het is nog niet zo uitgebreid als de Orange SPV e200, maar voor een smartphone is het niet anders dan zeer netjes. Deze optie is exact hetzelfde gebleven met andere series 60 toestellen.

Het is mogelijk aan een persoon of groep een afbeelding en een thumbnail (kleine afbeelding of logo) of een beltoon toe te voegen. Men kan ook aangeven wat de standaardnummers en adressen zijn om naar te SMSen, te bellen, te MMSen of te emailen. Dit kan erg handig zijn wanneer men meerdere nummers in het geheugen heeft staan. Naast deze functies kan men de diverse contactpersonen vanuit het programma versturen via Bluetooth, infrarood, email en SMS.

De voice dailling functie van het toestel is zeer speciaal. Het is een voice command functie, waar verderop in de review dieper op in gegaan wordt. De standaard functie voor voice dailling in de series 60 toestellen is in de Sendo X verwijderd. Het toestel gebruikt via een sneltoets aan de zijkant van het toestel de voice command functie. Deze functie hoeft van te voren niet ingesproken te worden, want het herkend de persoon of ander programma gewoon wanneer men het inspreekt. Het werkt heel erg mooi en men zit bijna nooit mis. Helaas kon alleen de engelse versie getest worden, maar een Nederlandse versie zal aanwezig zijn op de Nederlandse X. Het is de eerste voice command functie op een smartphone met een Symbian besturingssysteem en is zeer mooie uitbreiding van het standaard series 60 pakket, erg netjes van Sendo.

Messaging

Alle mogelijkheden op het gebied van messaging zijn aan boord van dit toestel. MMS, SMS, picture messaging, email via POP3, SMTP en IMAP4 servers zijn aanwezig. Men kan de diverse berichten opvragen via het berichten icoon in het menu en daar vind men een aantal mappen in een lijstweergave. Men kan snel een bericht invoeren of de inbox bekijken waarin alle soorten berichten op de emails na samen zichtbaar zijn. Nadeel is daarvan is dat men dan alle berichten door elkaar heeft staan. Een goede manier was geweest berichtregels te introduceren waardoor de diverse berichten in bepaalde zelf te definiëren mappen terecht zouden komen.

Instant email is niet aanwezig in het toestel en men moet dus steeds opnieuw de email ophalen met toestel.

Het invoeren van de tekst gaat lekker snel en werkt lekker met dat extra speciale toetsenbord of gewoon alleen met het toestel zelf. Daarnaast zijn alle verdere instellingen op deze Sendo hetzelfde als bij ander Nokia of Siemens toestellen. Het “#” dient voor de bediening van de soort invoermodus, de “c” toets is voor het verwijderen van de tekst en de “*” dient voor het wijzigen van de mogelijkheden die er zijn voor het invoeren van tekst in het toestel. Tijdens het invoeren zijn er een aantal regels te zien waarop de tekens worden geplaatst. Heeft men het bericht af en hoeft het nog niet verstuurd te worden dan kan het worden opgeslagen in de ontwerpen map. Is het bericht eindelijk verzonden dan komt het in de verzonden map geplaatst. Versturen van een foto of een andere multimedia bestand is gewoon mogelijk via het berichten programma, maar ook via het fotoalbum of RealOne programma.

Connectivity

Op het gebied van connectiviteit is de Sendo X goed voorzien met zelfs een (optionele) cradle/houder. Afhankelijk van de configuretiewens van de provider bestaat de kans dat deze standaard wordt meegeleverd. Zo niet, dan is in de doos in ieder geval voorzien van een USB kabel. Het toestel kan via deze synchroniseren via de meegeleverde PC suite met Outlook. Het synchroniseren is ook mogelijk via Bluetooth en via infrarood. Overzetten van data tussen een extern apparaat en de X is enorm eenvoudig en werkt vrij simpel via de diverse programma's die in het toestel zijn opgenomen.

Helaas is de mogelijkheid tot de overdracht tussen een PC en de Sendo X niet getest, maar wel tussen een Sony Ericsson P900 en de X. De manier waarop dat werkte was zeer netjes. De diverse data kwam goed aan en werd ook goed ingevuld. Via de infraroodpoort en de Bluetooth werd de data goed overgebracht.

Op het toestel zit ook een modem, die gebruikt kan worden voor een draadloze inbel- of GPRS verbinding tussen een laptop en een netwerk.

Aangaande de Bluetooth moeten worden opgemerkt dat deze functie enorm goed werkt en vrij weinig vraagt van de batterij. De reikwijdte van de Bluetooth antenne en de achterliggende software is veel verder en beter dan die van de Sony Ericsson P900 of SPV e200. De Bluetooth is vergelijkbaar met die van Nokia en het lijkt er ook op dat deze direct van Nokia is overgenomen.

Geheugen

De hoeveelheid geheugen van het toestel is 32 MB en dat is goed geregeld. Momenteel is 32 MB het normale geheugen voor een smartphone. Naast het interne geheugen kan men ook een MMC of SD geheugenkaart in het toestel plaatsen. Waarschijnlijk zal een 32 MB MMC of SD geheugenkaart meegeleverd worden, maar dat is nu nog niet bekend.

Het plaatsen van het geheugen is vrij simpel en veel simpeler dan andere series 60 of Nokia toestellen. Door alleen de achterkant te verwijderen kan men aan de onderzijde, zonder de batterij te verwijderen, de SD of MMC geheugenkaart verwijderen uit het toestel. Er is alleen wel één maar, alle programma's die op het moment van het verwijderen van de geheugenkaart draaien en het geheugenkaart gebruiken kunnen problemen opleveren voor de data die op de geheugenkaart staan. Voor deze maar is een oplossing. Wanneer de geheugenkaart wordt verwijderd, wordt er gevraagd of men eerst de functie “geheugen verwijderen” wil aanklikken in het menu. Wanneer de functie geselecteerd wordt, zijn alle programma's afgesloten en kan men veilig de geheugenkaart verwijderen.

Deze procedure kan omzeild worden door het snelmenu te gebruiken dat men kan opvragen door de menutoets een aantal seconden vast te houden. Nu ziet men alle draaiende programma's en de programma's die gebruik maken van de geheugenkaart. Deze programma's kunnen nu handmatig worden afgesloten. Er moet alleen wel zelf gekeken worden welke programma's de geheugenkaart gebruiken. Dit wordt niet aangegeven. Weet men zeker dat er geen programma's meer draaien die gebruik maken van de geheugenkaart dan kan men de kaart gewoon snel verwijderen. Deze optie is een enorme vooruitgang op het gebied van Symbian en series 60 toestellen. Het werkt nog niet zoals bij de SE P900 waar men op elk moment zonder waarschuwing de geheugenkaart kan verwisselen, maar dit is al zeker een vooruitgang en een verbetering. Gelukkig hoeft het toestel niet meer compleet ontleedt te worden om de MMC of SD kaart te verwijderen.

Het slot kan tot 512 MB aan extra geheugen aan. De geheugenkaart die verkocht worden voor dit toestel zijn er in verschillende grootten namelijk 32, 64, 128, 256, 512 MB en twee soorten SD (Secure Digital) of MMC (Multi Media Card). Genoeg uitbreidingsmogelijkheden zijn er voorradig op de markt. 1 GB is niet getest.

Uiteindelijk kan gezegd worden dat Sendo het euvel aangaande het geheugen in series 60 toestellen, zoals de 6600 of 3660 heeft opgelost in het voordeel van de klant. Het werkt enorm goed en simpel. Een standaard toets of link in het menu voor het verwijderen van de geheugenkaart zou een uitkomst zijn en nog sneller de mogelijkheid bieden de geheugenkaart te verwijderen. Wie weet kan men dat straks gewoon opnemen in het Now! scherm.

Camera

De camera van de Sendo X bezat in de huidige versie nog wel een aantal bugs en dat was hier en daar nog wel terug te zien op de gemaakte foto's, maar is momenteel wel één van de beste camera's op de markt, naast de Sharp GX-30 met de 1 Mpixel camera en de Samsung E700/E710 camera. Het is in ieder geval de beste camera in een smartphone. De VGA camera werkt fantastisch door de speciale grafische processor en flitser, die in het toestel zijn opgenomen. De snelheid van de camera is daardoor ook enorm goed. De camera is niet op een hapering betrapt tijdens het maken van een foto. De camera past daarnaast net zoals bij de E700 constant de invloed van de lichtintensiteit aan die de omgeving heeft op de camera (en videocamera). De foto's die gemaakt worden zijn van het formaat JPG. Opvallend is ook de ingebouwde “flitser”: een felle lamp die tot op een afstand van 2-3 meter iets meer licht op het onderwerp schijnt waardoor specifieke onderbelichtingproblemen (grove pixels) langer achterwege blijven.

Naast de fotocamera zit er een videocamera in de Sendo. Deze is op een goed niveau. Wel kleine resoluties, maar daar valt mee te leven als men de kwaliteit van de camera ziet. De video's zijn in het formaat 3gp en kunnen opgenomen worden in diverse lengtes en groottes. In het menu van de videocamera kan men namelijk aangeven welk limiet de video moet hebben. De volgende opties zijn mogelijk: Geen limiet, 10%, 25%, 50%, 75% van het aanwezige geheugen, 50 KB, 75 KB, 100 KB, 150 KB, 5 sec, 10 sec, 15 sec, 30 sec, 1 minuut of in standaard MMS grootte. Deze instelmogelijkheid is nog niet eerder vertoond in een smartphone en is enorm uitgebreid.

De camera in de Sendo X heeft het grootste aantal instelmogelijkheden dat ooit terug gezien is in een toestel op de Nederlandse markt. De camera heeft drie resolutie Groot (640 x 480), Medium (160 x 120) en Klein (80 x 96), drie zoomstanden (Geen zoom, 2x zoom en 4x zoom) en een nachtmodus (alleen 640 x 480), die in totaal 10 opties bieden voor het maken van foto's en deze kan men allemaal snel opvragen via de tabbladen. Naast deze instellingen zijn er in het menu nog drie kwaliteitsopties (Hoog, Medium en Laag) en een zelfontspanner van 10 seconden terug vinden. Naast deze functies is er dus een flitser in het toestel opgenomen, die ook enorm uitgerust is met extra's. Het is namelijk mogelijk om een rode ogen flits aan te zetten, zodat er geen foto's gemaakt worden waarbij er een klein rood puntje in de ogen van gefotografeerde personen naar voren komt. Naast deze functie is er de mogelijk tot voorflits wanneer er meer licht gevraagd wordt. Men kan kiezen uit 1, 2, 3 of 4 keer voorflitsen waardoor er een betere lichtconditie is voor het maken van een foto.
Aangeven hoe groot de afzonderlijke foto's zijn is vrij lastig, omdat er enorm veel instelmogelijkheden zijn en extra flitser instellingen. Men kan er vanuit gaan dat foto's met de kleinste resolutie zo'n 2 à 3 KB zijn en de grootste foto's richting de 150 KB gaan. Het probleem dat series 60 had met het feit dat de fotocamera en videocamera niet goed geïntegreerd waren, heeft Sendo opgelost. In het menu van de fotocamera of videocamera kan men snel overstappen naar de andere functie.

Wanneer men een video gaat maken, is de kwaliteit een stuk beter dan dat standaard op een series 60 toestel ooit te zien was. De resolutie is ook groter dan standaard op de series 60 (op de Nokia 6600 na). Tevens zijn er twee resoluties namelijk: 176 x 144 en 128 x 96. De camera geeft in het beeld, de naam van de gemaakte video weer, welke resolutie en kwaliteit gebruikt wordt en of er geluid wordt opgenomen. In het menu van de videocamera kan men diverse instellingen wijzigen, waaronder de kwaliteitsopties (Hoog, Medium en Laag), framerate (Hoog en Laag) en de grootte/lengte van de video.
De camera en videocamera gaan na een aantal seconden wanneer deze niet gebruikt worden op een slaapstand. Hierdoor wordt er batterijtijd bespaard in het toestel. Sendo heeft hier handig over nagedacht.

Wanneer de afbeeldingen gemaakt zijn door de camera kunnen ze opgevraagd worden via de Foto's icoon in het menu, waar ook een groot aantal standaard meegeleverde afbeeldingen en achtergronden (voor bijvoorbeeld het Now! scherm) staan. Hier wordt een scheiding gemaakt tussen de data op de geheugenkaart en de data op de telefoon zelf. Onder de map afbeelding vindt men de gemaakte afbeeldingen in een lijstweergave. Dit is de enige weergave die mogelijk is. Het laden van de foto duurt in het begin erg lang en het nadeel is dat de telefoon de foto niet in het geheugen opslaat , want elke keer als men de foto wil openen moet men een aantal tellen wachten ook al heeft men net de foto nog geopend. Dit kan soms erg irritant zijn wanneer men snel door de foto's heen wil kijken. Helaas heeft Sendo dit niet opgelost in de X.

Wanneer een foto geopend wordt kan men de foto fullscreen weergeven, roteren, verwijderen, van naam wijzigen en er op inzoomen. De aanpasmogelijkheden voor de netgemaakte foto's zijn duidelijk aanwezig en netjes voorzien.
Op het toestel zal een beeldeditor aanwezig zijn. Helaas was deze nog niet werkend op de gereviewde Sendo X en deze is dan ook niet getest.

Een video kan worden bekeken in de Real One speler. Het werkt vrij simpel, alleen het aanpassen van video's is niet mogelijk in het toestel. Een groot aantal video's en trailers van films zijn extra aanwezig op het toestel. Met deze video speler zal het in de toekomst mogelijk zijn om TV te kijken op het toestel via een streaming verbinding. De Real One speler is vooral op het toestel geplaatst om de standaard speler (die op andere series 60 toestellen eigenlijk dubbel naast een standaard videospeler op het toestel geplaatst was) compleet te vervangen en om bijvoorbeeld muziekvideo's en omgezette DVD's te bekijken op het toestel.

Versturen van foto's en video's gaat vrij simpel via MMS, Bluetooth, email en infrarood. Een uitkomst daarvan is dat men niet van te voren de Bluetooth of infrarood functie aangeschakeld hoeft te hebben om iets te versturen. Het toestel schakelt deze zelf aan wanneer men iets wil versturen.

Zoals aangegeven de camera is subliem en de instelmogelijkheden zelfs meer dan subliem op één klein ding na. Zelf handmatig en zonder stappen in of uitzoomen met de camera zit er helaas niet in. Het is alleen kiezen uit geen zoom, 2x zoom of 4x zoom. Iets er tussenin instellen is geen mogelijkheid.

Aanwezige programma's

Met de Sendo X zullen enorm veel programma's meegeleverd worden. In totaal zullen voor meer dan 200 Euro aan programma's in het pakket opgenomen worden. Een aantal programma's stonden al op deze Sendo X naast de standaard Symbian programma's en beide zullen hieronder doorgenomen worden:

De standaard Symbian 6.1 series 60 programma's op het toestel zijn onder andere een agenda, takenlijst, documenten viewer (voor het bekijken van tekst en Office bestanden, zoals Words en Excel bestanden. PDF bestanden werkte helaas niet), een profielprogramma (waarmee de profielen kunnen worden aangepast), notities/kladblok, omrekenfunctie, rekenmachine, opname-eenheid of voicememo (1 minuut opneemlengte en bestanden met een AMR formaat, die gebruikt kunnen worden als beltoon), alarmklok, informatieprogramma over het geheugen, chatprogramma dat via een Instant Messaging server werkt en de sublieme voice command functie.

Zoals al gemeld tijdens deze review bezit de Sendo X als eerste Symbian smartphone een voice command functie die bediend kan worden via de diverse sneltoetsen waaronder de rechter of linker sneltoets op de beide zijkanten van het toestel. De voice command functie werkt zonder dat men van te voren iets hoeft in te spreken waarop het programma moet vergelijken zoals bij de standaard voicedailling en voice command functies. Het programma vergelijkt de ingesproken functie of contactpersoon met de getypte data die gewoon op het toestel en in het telefoonboek aanwezig is. Het programma is wel taalgevoelig. De engelse versie was aanwezig op het toestel, dus engels inspreken was verplicht. Op de X die verkrijgbaar is in de winkel zal een Nederlandse versie aanwezig zijn, waar ook mensen met het grootste dialect uit de voeten kunnen. Zo goed werkt het programma. Men vindt bijna altijd de juiste functie of persoon en dit is dan ook zeker een aanwinst voor dit nieuwe toestel.

Op het toestel vind men twee browsers, een Opera internet browser en een WAP browser. Net zoals bij andere smartphones zijn de alle WAP en internet pagina's niet in één browser leesbaar. Dit heeft vooral te maken met het feit dat de standaard WAP browser geen Java ondersteunt. Dit doet de Opera browser wel en daarom kan men op deze browser alle internet pagina's bekijken. De Opera browser is de vervanger van de standaard series 60 XHTML-browser en is een enorme verbetering. De browser kan namelijk de pagina zo weergeven dat alles op het scherm past qua breedte of op het volledige scherm wordt weergegeven. Tevens wordt dan de pagina alleen met tekst weergegeven. De leesbaarheid van zo'n pagina wordt in deze browser dan enorm verhoogd.
De Opera browser zal meegeleverd worden in het software pakket, geïnstalleerd zijn op het toestel en kan alleen gebruikt worden in samenwerking met een GPRS bundel bij een provider of via een Bluetooth, kabel of infraroodverbinding met een PC of Mac die de internetverbinding aanlevert.

De WAP browser gebruikt men om WAP pagina's en contentdiensten, zoals Vodafone Live of T-zones te bezoeken. Via een GPRS verbinding over WAP (oftewel GPRS-en) of een inbelverbinding over WAP (oftwel WAP-pen) kan men de browser gebruiken. De contentdiensten werken alleen via de GPRS verbinding.

Standaard is op het toestel een MP3-speler aanwezig. De MP3-speler heeft de mogelijkheid tot het maken van afspeellijsten (playlists) van een aantal nummers en kan men MP3 bestanden afspelen die op de geheugenkaart staan. Het afspelen van de nummers werkt netjes en ziet er goed uit. De kwaliteit van het geluid via de headset of via de stereospeakers aan de beide zijkanten van het toestel is enorm goed. Vooral de speakers klinken enorm goed en hebben momenteel nog geen gelijkwaardige tegenhanger in de markt. Toestellen met deze speakers zullen nog wel op de markt komen, maar niet in een smartphone vorm. De Sendo X is daarin uniek.

Over de ingebouwde en meegeleverde Help functie en SIM-functie moet natuurlijk ook gesproken worden. Het toestel heeft een hele simpele en handige Help functie die de handleiding eigenlijk overbodig maakt. Men kan namelijk bijna alles vinden in de Help functie van het toestel.
De SIM-functie is een onderdeel van het menu en daarbinnen kan men een aantal nummers en functies die op de SIM kaart staan bekijken en gebruiken, zoals bijvoorbeeld de dienstnummers en de belangrijke nummers van een provider.

Zoals al gemeld het toestel wordt geleverd met enorm veel extra programma's, die men kan installeren op het toestel. Een aantal programma's was al door de mensen van PDATotaal.info op het toestel geïnstalleerd, onder andere een programma speciaal voor de ondergrondse van London, Toronto en eventueel andere steden, een bestandsmanager, een scherm capture programma, een programma waarop men teletekst kan kijken van diverse TV-kanalen en het programma Handy safe voor opslaan van belangrijke data zoals codes en paswoorden.

Games

In de trant van het aantal programma's dat met het toestel meegeleverd is, zijn er enorm veel games bij het toestel geleverd. Sendo houdt hiermee de eer hoog na een aantal KPN Swing toestellen waarop ook een groot aantal games teruggevonden konden worden. De games die men sowieso straks terugvindt in het pakket van de Sendo X zijn de volgend games: Sendo Pinball, Funny farmer, Prince of Persia, Motoracer, Siberian Strike, Puzzle Bobble, Darxide en een paar Mophun games.

Extra's

Aangaande de extra's zou eigenlijk niks meer gezegd moeten worden, want uit de review is al gebleken dat het toestel overladen is met enorm veel extra's, accessoires en programma's.

Waar wel over gesproken kan worden is eventueel het feit dat providers in Nederland het toestel gaan leveren met een contentdienst, zoals Vodafone Live, KPN I-mode of T-mobile T-zones. De mogelijkheid dat dit gaat gebeuren is aanwezig. Er zal dus gewacht moeten worden op welke wijze men deze contentdienst gaat inbouwen.

Conclusie

Aan het einde kan geconcludeerd worden dat de Sendo X het beste Symbian series 60 toestel is wat op de markt is en gaat komen qua specificaties en series 60 uitbreidingen. Men moet dan wel de Nokia 7610 in ogenschouw nemen met de 1M pixel camera, maar dit toestel zal alleen echt qua camera en geheugenkaart verschillend zijn dan bijvoorbeeld de Nokia 6600.

Het toestel heeft natuurlijk ook een aantal nadelen. In hoeverre een aantal van deze punten worden meegenomen in de uiteindelijke release is nog onduidelijk. Niet alle informatie hierover wordt hierover vrijgegeven, ook al zit Nieuwemobiel dankzij PDAtotaal dicht op het vuur. De batterij heeft geen enorm goed uithoudingsvermogen en de standbytijd had wel iets langer mogen zijn. Daarnaast heeft Sendo erg lang gewacht met het toestel en dit heeft wel zijn weerslag gehad op personen die vorig jaar al van plan waren om de Sendo X aan te schaffen. Deze mensen hebben nu voor een ander toestel gekozen. Als laatste kan gezegd worden dat de mogelijkheid tot MP3 ringtones wel aanwezig had mogen zijn, ook omdat MP3 afspelen wel mogelijk is via de MP3-speler.

De voordelen van het toestel zijn legio ten opzichte van bijvoorbeeld andere series 60 toestellen. Als men alleen al kijkt naar de verbeteringen in de gebruikersinterface, foto- en videocamera, het Now! scherm, taakmanager, Opera browser, de mogelijkheid tot snel verwijderen van de geheugenkaart, grote hoeveelheid aan eventuele accessoires en enorme hoeveelheid meegeleverde programma's en games. Sendo heeft zijn werk goed gedaan in de tijd dat het toestel op de markt had moeten zijn, maar de tijd dat gewacht werd is zeker niet voor niets geweest.

Voor mensen die dus al die tijd hebben kunnen wachten of gewoon het toestel nu voor het eerst zien en voor een lage prijs een smartphone zoeken is de Sendo X het toestel wat men moet hebben. De prijs zal lager zijn dan andere smartphones en daarbij zal het enorme pakket waarmee het toestel geleverd wordt de prijs meer dan waard zijn.


Vermelde toestellen

Vragen en antwoorden over deze Sendo X review