Nokia N93 review

Wat zit er bij het toestel?

Het toestel heeft een volledig pakket met accessoires. Een groot aantal accessoires worden meegeleverd, sommige zelfs compleet nieuw voor Nokia. De complete lijst wordt hieronder gegeven en verder uitgediept:

Uiterlijk

De eerste uitspraak van iedere persoon die de N93 in zijn handen kreeg gaat over de omvang en het uiterlijk van het toestel. Daar kan geen mens omheen. De N93 is groot, eerder mega groot. Het toestel is zelfs groter dan de N90, die door zijn afmeting geen aftrek vond in de markt.

Nee, de omvang is absoluut het minst sterke punt van de nieuwe Nokia telg. Maar Nokia deert het niet. De N93 is vooral een multimedia computer. Daarover in de conclusie meer, maar nu kan al wel gezegd worden dat de afmeting voor Nokia in modellen die zoveel te bieden hebben als de N93 geen probleem gezien wordt. De N93 is op het eerste gezicht namelijk meer een digitale videocamera die kan bellen dan een telefoon met een aantal zeer speciale functies.

Kijkt men naar de afmetingen dan zijn deze aan de grote kant (118 x 56 x 28 mm) en het gewicht mag er ook zeker zijn met 180 gram. Het toestel is groot en zwaar, maar tijdens het gebruik valt dat niet direct op en men raakt er aangewend. Even de N93 wegstoppen in de broekzak is er niet bij en een contragewicht in de broek of aan de riem is aan te bevelen.

Loopt men om het toestel heen dan vallen een aantal dingen op. In gesloten toestand heeft het toestel een extern scherm waarop allerlei informatie getoond wordt. Dit scherm heeft verder geen nut en is daardoor niet groter uitgevoerd. Naast dit scherm is de externe mono speaker geplaatst. Op de achterkant vindt men geen speciale punten behalve een batterijklep die vrij lastig te verwijderen is.

Op de rechterkant van het toestel vindt men een set met camera bedieningstoetsen. Deze set bestaat uit een centrale toets met een ring daaromheen die dient als zoombediening en een 5-richtings bedieningstoets waarmee men door het menu van de camera gaat. Daaronder verder twee toetsen die de flitser of zaklamp inschakelen of tussen de camera en videocamera schakelen. Op de linkerkant is de camera geplaatst die afgedekt is met een lenskap. De camera wordt geflankeerd door een redelijke flitser, geheugenkaartslot voor Mini-SD geheugenkaarten, interfacepoort met losse afdekkap en de laderaansluiting. Op de onderkant en bovenkant vindt men verder weinig nieuws. De infraroodpoort is bovenop de flip geplaatst en de aan/uit toets zit boven op het toestel.

Opent men het toestel dan valt gelijk op dat het toestel enorm lang gerekt is en dat de flip op één enkel punt vast zit. Dit scharnier zit goed vast, maar heeft nog wel wat bewegingen in zich in richtingen die men niet graag zou willen zien. Het toetsenbord dat zichtbaar wordt is goed te bedienen en duidelijk opgezet. Helaas is de achtergrondverlichting wat zwak. Dit had wat sterker gemogen. De centrale toets kan in vijf richtingen gebruikt worden en is eenvoudig te bedienen. Geen problemen op dat vlak qua bediening van het toestel.

Wanneer men het toestel dichtklapt zoals getoond op de eerste foto binnen het onderdeel uiterlijk, zal het invoeren van tekst niet bepaald handig gaan. Er is geen volledig toetsenbord en men moet dus constant het toestel openklappen of het toestel in de hand nemen en draaien om tekst in te voeren. Dit werkt niet lekker, maar wordt niet als een enorme smet op het ontwerp gezien. Men heeft concessies moeten doen in die richting.

Het geheugenkaartslot is goed bereikbaar en wordt goed afgedekt door een kapje dat vastzit aan het toestel. Men zal deze dus niet snel verliezen. Boven het scherm vindt men twee toetsen die gebruikt kunnen worden tijdens het schieten van video’s of foto’s en wanneer men het toestel dichtklapt zoals getoond op de eerste foto binnen dit onderdeel.

Het gehele model van het toestel heeft dus iets speciaals. In totaal kan men de flip van het toestel in vier verschillen richtingen plaatsen. Er is nog een extra positie ook uitgebeeld op de foto’s hieronder, maar die is vrij nutteloos. Dit omdat het niet mogelijk is om foto’s te schieten van jezelf via de 3.2 Mpixel camera en het scherm. Deze portretfoto’s kunnen alleen met de videotelefonie camera gemaakt worden, maar die komt niet verder dan foto’s en video’s met een magere kwaliteit.

De gehele kwaliteit van het toestel is zoals men dat mag verwachten van Nokia, gewoon goed. Het toestel zit goed in elkaar en alle onderdellen sluiten goed op elkaar aan. Verder zijn er geen grote problemen gevonden. De beweging in de flip baart wel wat zorgen en ook de losse afdekkap van de interfacepoort verliest men zonder enige moeite.

Het uiterlijk is iets dat tot meer gespreksvoer zal leiden. De plompe N93 is simpelweg geen telefoon meer, maar een videocamera die kan bellen. Maar daarmee doet men het toestel te kort. Wellicht geven de overige onderdelen in de review een beter beeld van het toestel. Het uiterlijk speelt een rol, maar misschien niet meer de grootste rol voor een toestel van dit kaliber. Groot ja, maar door te laten zien wat het toestel allemaal kan zal het uiterlijk zeker worden gerelativeerd.

Uithoudingsvermogen

Het uithoudingsvermogen is niet één van de sterkste punten van dit toestel. De Nokia N93 is een smartphone en dan ook nog eens een UMTS smartphone dat maakt het er allemaal niet beter op. Een uithoudingsvermogen van twee à drie dagen is maximaal haalbaar en dan maakt men heel af en toe gebruik van de functies van het toestel. Gaat men frequent gebruik maken van Bluetooth, UMTS en worden er flink wat foto’s en video’s gemaakt dan gaat het hard achteruit en moet het toestel elke dag aan de lader.

Het laden van het toestel gaat redelijk snel. Binnen anderhalf uur is het toestel vol. Gelukkig is dat een pluspunt in dit verhaal, maar eigenlijk houdt het niet over. Het is altijd beter dan die oude UMTS toestellen die het nog geen dag volhielden.

Belkwaliteit

De belkwaliteit is opnieuw op een hoog niveau bij Nokia. Gesprekken zijn duidelijk en komen goed over bij normaal gebruik. Kwaliteit is beter dan elke andere smartphone die nu aanwezig is op de markt. Geen reden tot klagen met dit toestel.

Op de diverse netwerken geen probleem met bellen en wanneer men het gesprek op de handsfree functie zet is het gesprek enorm goed verstaanbaar. Zelfs de andere kant klaagt niet en bij het hoogste geluidsniveau hoort men zich zelf nog niet terug. Dit is ronduit netjes te noemen en getuigt zich van een hoge kwaliteit.

Deze hoge kwaliteit komt erg goed van pas tijdens het videobellen. Gesprekken komen via het scherm en de handsfree functie erg goed door. Ook de andere kant klaagt niet over de kwaliteit. Videobellen via een groot flatscreen en de video-out kabel is een belevenis voor iedereen die in de kamer aanwezig is. Tijdens het videobellen kan men tevens switchen tussen de camera’s. Iets dat niet mogelijk is wanneer men niet gebruik maakt van een videogesprek en gewoon een portretfoto of video wil maken met het scherm in de juiste houding.

Het gespreksoverzicht is op te vragen via de opneemknop en bevat vier tabbladen, die qua duidelijkheid niks te wensen over laten. De gegevens zijn simpel op te vragen via de tabbladen en men kan alles vinden wat gerelateerd is aan de gemaakte gesprekken. In het menu onder de icoon logboek vindt men nog meer informatie. Hier worden ook nog andere punten weergeven zoals de duur van de diverse oproepen, de kosten van deze oproepen (alleen mogelijk wanneer de kosten voor 1 minuut zijn ingesteld) en de GPRS gegevenssteller. Alles is simpel en doeltreffend op één punt te vinden en zo hoort het. Het instellen van de timers/tellers is vrij simpel te doen in het logboek menu. Men kan aangeven hoe lang de tellers bijgehouden moeten worden, hoeveel een gesprek mag kosten en welke eenheden gebruikt moeten worden. De tellers op nul zetten is zo gepiept via het menu van het logboek. De manier waarop dit alles werkt is gelijk aan andere Series 60 toestellen.

De meegeleverde beltonen die in het toestel zitten zijn 64-polyphonic beltonen en klinken erg goed. Er worden ook een groot aantal extra beltonen meegeleverd. MP3 wordt ondersteund en tevens kunnen opnamen gemaakt worden met de opnamefunctie en gebruikt als beltoon. Eigen beltonen instellen via de MiniSD geheugenkaart is ook getest en werkt. Een erg leuk punt dat gemeld moet worden is een nieuwe functionaliteit in Series 60 3rd Edition. Deze geeft namelijk de mogelijkheid om de naam van de contactpersoon uit te spreken in plaats van een beltoon of tegelijk met een beltoon. Het klinkt aardig, maar het is nog wel een computerstem die een naam probeert uit te spreken. Een echte stem is het niet en menigmaal is het amper te verstaan wat het toestel zegt. Maar desalniettemin heeft het zeker een potentie.

De trilfunctie wordt goed gevoeld in het toestel wanneer het toestel in de zak van bijvoorbeeld een jas is geplaatst. Gelukkig is de trilfunctie aanwezig, want de N90 moest hem nog missen. Er was simpelweg geen plek voor in de N90.

Beeldscherm

Het interne beeldscherm van de N93 is erg goed wanneer men kijkt naar vergelijkbare modellen binnen de huidige markt. Het is geen 16.000.000 kleuren scherm en heeft ook niet de grootst mogelijke resolutie momenteel verkrijgbaar, maar de N93 scoort hoog op het scherm. Het aanwezige 262.000 kleuren QVGA TFT scherm is bekend uit de N71 en doet zijn werk naar behoren. In vergelijking met menig model scoort de N93 goed. De nieuwe 16.000.000 kleuren schermen met 352 x 416 pixels resolutie moet het toestel nog wel voorbij laten gaan.

De nieuwe resoluties en zelfs het draaien van het N93 scherm in de lengte richting zullen amper tot geen problemen geven voor programma’s die men als gebruiker graag zou willen draaien. Het draaien van het scherm en de resolutie zal in de N93 simpel worden opgelost door het programma goed op te vullen in het scherm. Concluderend is dit een enorm groot pluspunt voor Symbian Series 60, Windows Mobile voor de Smartphone kan hier zeker nog een puntje aan zuigen!

Het scherm is zeer duidelijk en ziet er redelijk goed uit wanneer de zon erop schijnt. Vooral de helderheid van het scherm is enorm goed. Dit is erg goed zichtbaar tijdens videogesprekken en het maken van foto’s of video’s. Qua helderheid is het scherm goed vergelijkbaar met bijvoorbeeld de Sony Ericsson K800i of Samsung E900.

De N93 heeft ook een extern TFT scherm met een resolutie van 128 x 36 pixels. Dit scherm wordt alleen gebruikt om data weer te geven zoals inkomende of gemiste gesprekken, het muzieknummer dat de MP3 speler afspeelt, de frequentie die de radio ingeschakeld heeft of gewoon de tijd en datum. Meer is ook niet nodig, want een viewfinder voor de camera is in het geval van de N93 niet nodig.

Het interne scherm van de Nokia N93 schakelt zich tijdens het bellen niet uit en toch jammer want het zou batterijtijd kunnen besparen. Bij oudere Symbian Series 60 toestellen is de screensaver in de vorm van een klok amper afleesbaar wanneer de verlichting van het scherm niet ingeschakeld is. Dat is eindelijk opgelost in Series 60 3rd Edition. De screensaver is namelijk groter geworden en veel beter af te lezen. Men bedekt nog niet het complete scherm, maar alles is beter dan de oude oplossing.

Menu

Het soort besturingssysteem bepaald ook wat voor een soort menu of gebruikersinterface in het toestel aanwezig is. De Nokia N93 maakt gebruik van het Symbian 9.1 besturingssysteem met de nieuwste gebruikersinterface Series 60 Third Edition en dat is gelijk te zien. Een groot aantal nieuwe iconen, thema’s en onderdelen in de interface die nu draait op een resolutie van 240 x 320 pixels. In plaats van 3 x 3 iconen worden er nu 3 x 4 iconen op het beeld getoond.

Daarnaast zal de gehele interface worden gedraaid wanneer het scherm gedraaid wordt. Het is goed te zien op de screenshots dat het toestel zelf de interface compleet aanpast. Paste een bepaalde regel in de portrait modus niet helemaal op het scherm, in de landscape modus wordt dat netjes opgelost. Dit ook omdat er nu meer ruimte aanwezig is. Verder wordt de complete interface op deze manier aangepast. Gedurende de review zijn daarvan goede voorbeelden te zien.

Net zoals de allerlaatste Nokia smartphones heeft de N93 een homescreen op het bureaublad van het toestel, zoals de Windows Mobile toestellen al wat eerder hadden. Daarop worden opstaande taken, agenda-items van de huidige dag, verjaardagen in de komende dagen getoond en kunnen door de gebruiker zes sneltoetsen naar een aantal programma’s ingesteld worden. Ook de muziekspeler zal nu op het homescreen worden weergegeven wanneer deze draait. Men vindt daarnaast net zoals in alle andere toestellen met een Series 60 gebruikersinterface de mogelijkheid tot het openen van de taskmanager via de menutoets door deze een aantal seconden vast te houden. Deze taskmanager kan men gebruiken om snel van het ene naar het andere openstaande programma te klikken of om programma’s via de “c” toets snel af te sluiten. Een extra punt is het feit dat de rode gespreksbeëindigingstoets gebruikt wordt voor het sluiten van applicaties, die naderhand op het toestel geplaatst zijn. Daarvoor zal een gebruiker zeker moeten opletten.

Wat de gebruiker verder op het beginscherm ziet is gelijk gebleven aan de menig Nokia model, namelijk de notities voor de provider, de tijd, de Bluetooth, batterij, berichten en het ontvangst van het belsignaal. Aan de onderzijde van het scherm zijn twee links zichtbaar die door beide soft-keys gebruikt kunnen worden. Het gaat hier standaard om twee standaard links, maar deze kunnen zelf naar eigen wens ingesteld worden via het instellingen menu. Naast deze instellingen kan men de centrale 5-richtings bedieningstoets in de vijf richtingen ook een functie meegeven. Dit werkt alleen wanneer het homescreen niet ingeschakeld is.

Op het toetsenbord is een nieuwe toets aanwezig, waarachter men vijf extra keuzes kan hangen. Deze sneltoets was al eerder op de N70 en N80 aanwezig, maar heeft nu een menu optie meegekregen. Via deze toets en de centrale bedieningstoets kan men in totaal vijf functies opstarten. Door de snelheid van het menu en de eenvoud waarmee het bedient kan worden is de toets amper gebruikt. Men bereikt de functies net zo snel zonder de sneltoets.

Wanneer men het menu zelf wil opstarten moet men op de menuknop drukken. In het menu vindt men een groot aantal iconen in roosterweergave waarachter een groot aantal programma’s zitten. De manier waarop deze iconen zijn ingedeeld is een stuk verbeterd en diverse programma’s zijn opgedeeld in redelijk aantal mappen. Het is mogelijk om de volgorde en mappen waarin diverse programma’s staan aan te passen. De gebruiker kan zelfs de plek wijzigen waar een map staat. Naast het wijzigen van deze mappenvolgorde en de indeling daarvan is het mogelijk een andere soort van weergave van alle mappen te kiezen, genaamd de lijstweergave. Ook bij de lijstweergave is verplaatsing mogelijk.

Het homescreen op het bureaublad van het toestel heeft een aantal kleine aanpassingen, die men kan doorvoeren. Men kan de vijf snelkoppelingen instellen en het homescreen aan en uit zetten. Allemaal wat karig, maar gelukkig is het nu standaard mogelijk de radio en MP3 speler te bedienen vanaf het homescreen wanneer één van beide ingeschakeld is.

Het menu heeft de mogelijkheid tot zeer uitgebreide thema’s, iconen en achtergronden. Het standaard thema in het toestel is van een mooie kwaliteit vooral de iconen zijn erg netjes geworden. Verder zijn zeven thema’s in het toestel meegeleverd. De mogelijkheid tot het downloaden van een thema was ook mogelijk voor dit toestel.

Telefoonboek

Bij de dit toestel is het telefoonboek, contacten genoemd, net zoals in andere Series 60 smartphones. De contacten kunnen standaard op twee manieren opgevraagd worden en dat is wanneer men in het menu naar contacten gaat of wanneer men de 5-richtings bedieningstoets indrukt (vooraf ingestelde functie, die aangepast kan worden). Heeft men contactpersonen op de SIM kaart staan dan kunnen deze niet in de contactenpersonen lijst worden weergegeven. Deze contactpersonen moeten eerst worden overgezet naar het geheugen van het toestel zelf. De N93 vraagt daar zelf om wanneer de eerste keer de contactenapplicatie wordt bezocht. Onder contacten kunnen verder onder twee tabbladen de contactpersonen en de groepen waar deze personen zijn ingedeeld worden bekeken. Het aantal groepen en contacten die de gebruiker kan toevoegen is beperkt aan het vrije interne of externe geheugen.

Per contactpersoon kan men standaard een redelijk aantal punten met data toevoegen: Voornaam, Achternaam, Bedrijf, Functie, Telefoonnummer, Mobielnummer, Faxnummer, Emailadres. Mocht men dan meer data willen toevoegen dan kan dit via “gegeven toevoegen” en kan men diverse extra’s gegevens toevoegen zoals: Telefoonnummers, Mobiele nummers, Fax nummers, Adressen, Emailadressen, URL’s, de verjaardag van een contactpersoon en een notitie. Het is nog niet zo uitgebreid als de Windows Mobile toestel, maar voor een smartphone is het niet anders dan zeer netjes. Deze optie is exact hetzelfde gebleven met andere Series 60 toestellen.

Het is mogelijk aan een persoon of groep een afbeelding en een thumbnail (kleine afbeelding of logo) of een beltoon toe te voegen. Men kan ook aangeven wat de standaardnummers en adressen zijn om naar te SMSen, te bellen, te videobellen, te MMSen of te emailen. Dit kan erg handig zijn wanneer men meerdere nummers in het geheugen heeft staan. Het is ook mogelijk om een normaal thuisnummer in te stellen als SMS nummer. Naast deze functies kan men de diverse contactpersonen vanuit het programma versturen via Bluetooth, email en SMS. Contactpersonen opslaan op de geheugenkaart is mogelijk met Series 60 3rd Edition en dat is vooruitgang ten opzichte van eerdere Series 60 edities.

De voice dailing werkt met een vooraf ingestelde invoer en de gebruiker kan met de klep gesloten ook een nummer opvragen. Dit werkt redelijk, al geeft het toestel nog een vage reactie wanneer de juiste contactpersoon niet gevonden wordt. Het toestel spreekt dan iets terug wat niet te verstaan is. Gelijkwaardig aan de opleesfunctie bij een inkomend gesprek.

Messaging

Alle mogelijkheden op het gebied van messaging zijn aan boord van dit toestel. MMS, SMS, picture messaging, email via POP3, SMTP en IMAP4 servers zijn aanwezig. Men kan de diverse berichten opvragen via het berichten icoon in het menu en daar vind men een aantal mappen in een lijstweergave. Men kan snel een bericht invoeren of de inbox bekijken waarin alle soorten berichten op de email berichten na samen zichtbaar zijn. Nadeel is daarvan is dat men dan alle berichten door elkaar heeft staan. Een goede manier was geweest berichtregels te introduceren waardoor de diverse berichten in bepaalde zelf te definiëren mappen terecht zouden komen. Helaas is deze functie nog niet opgenomen in de Series 60 interface.

Instant email is niet standaard aanwezig in het toestel en wordt ook niet direct ondersteund in het besturingssysteem. De E-series hebben het wel, maar het lijkt een kwestie van tijd wanneer de N-series ook uitgerust worden met de mogelijkheid tot het bijhouden en ophalen van mail via een service van bijvoorbeeld Blackberry, Microsoft Exchange of Visto.

Het invoeren van de tekst via het toetsenbord gaat snel en werkt lekker, al werkt het gewicht van het toestel wel wat tegen. Het toestel kantelt enorm en op het bureau leggen met het scherm open is ook geen uitkomst. Het draaibare gedeelte in het scharnier gaat na een bepaald punt tegenwerken en zorgt ervoor dat het toestel niet vlak op het bureau blijft liggen. Nogal irritant, want de andere optie waarbij de klep gesloten is en het scherm opengedraaid is ook geen uitkomst om tekst in te voeren.

Alle verdere instellingen op deze Nokia zijn hetzelfde als bij ander Nokia of BenQ-Mobile toestellen. Het “#” dient voor de bediening van de soort invoermodus, de “c” toets is voor het verwijderen van de tekst en de “ABC” toets dient voor het selecteren van tekst of het wijzigen van de mogelijkheden die er zijn voor het invoeren van tekst in het toestel. Tijdens het invoeren zijn er een aantal regels te zien waarop de tekens worden geplaatst. Heeft men het bericht af en hoeft het nog niet verstuurd te worden dan kan het worden opgeslagen in de ontwerpen map. Is het bericht eindelijk verzonden dan wordt het in de verzonden map geplaatst. Versturen van een foto of een andere multimedia bestand is gewoon mogelijk via het berichten programma, maar ook via het fotoalbum of RealOne programma. Ontvangen bestanden kunnen bekeken worden door middel van deze programma’s.

Een nieuw onderdeel in het messaging gedeelte is het invoeren van email accounts. Vroeger werkte dat nogal omslachtig, maar vanaf nu is dit opgelost door een simpele wizard die doorlopen moet worden. Alle opties en invoervelden worden aangegeven en aan het einde heeft de gebruiker heel eenvoudig zijn instellingen in het toestel zitten. Absoluut een verbetering ten opzichte van de oude situatie. In de toekomst zullen zelfs speciale provider gestuurde systemen en programma’s komen die het toestel volledig zullen instellen. Men hoeft dan nooit meer zelf de instellingen te bepalen, te kiezen of te downloaden bij de provider. Het toestel maakt zelf contact met de provider, download de data en zal het toestel compleet instellen voordat u het menu of een andere functie in het menu gezien heeft. Het systeem is in een simpelere vorm al aanwezig in provider-gelockte modellen als bijvoorbeeld een T-mobile MDA Pro. In de toekomst zal het op alle modellen werken.

Connectivity

Connectiviteit is een naam die door Nokia verzonnen is in de mobiele telefoon markt. Alle mogelijke verbindingsmogelijkheden zijn aanwezig op de toestellen van de Finse fabrikant. Bij de N93 is dat niet anders. Men mist niks of HSDPA moet iets zijn waarover men zou vallen. Voorlopig is HSDPA niet nuttig en dus ook niet aanwezig op de N93, een goede keuze van Nokia.

Aangaande de Bluetooth moeten worden opgemerkt dat deze functie enorm goed werkt en vrij weinig vraagt van de batterij. De reikwijdte van de Bluetooth antenne en de achterliggende software is veel verder en beter dan die van andere modellen. In de afgelopen weken is gebleken dat Nokia Bluetooth ontvangers en software veel stabieler zijn dan die van andere merken, dat blijft een sterk punt van Nokia. Op de Nokia N93 is het ook mogelijk om via Bluetooth contact te leggen met een speciaal Nokia Bluetooth keyboard en via een headset constant audio te beluisteren. Simpel een verbinding leggen en een reeks MP3 bestanden starten is voldoende. Helaas is de kwaliteit nog niet fantastisch, wellicht brengt een toekomstige stereo Bluetooth headset daar verbetering in, maar dan zal Nokia eerst eens stereo Bluetooth moeten ondersteunen op zijn modellen. Nokia loopt daarin enorm achter. Een gemis op een multimedia monster als de N93!

Op het toestel zit ook een modem, die gebruikt kan worden voor een draadloze inbel- of GPRS verbinding tussen een laptop en een netwerk. Men kan de verbinding met de PC, laptop of ander netwerk via Bluetooth, datakabel of infraroodpoort laten lopen.

Andere applicaties die aanwezig zijn; zijn een device manager voor het ontvangen van service instellingen van providers of de werkgever en een PC Suite synchronisatie applicatie die bijhoudt wat de status is van de synchronisatie.

De N93 heeft Wifi/WLAN meegekregen aanboord van het toestel. Twee verschillende soorten ook wel verbindingssnelheden genoemd worden ondersteund, namelijk Wifi b/g. Dit maakt het mogelijk om een groot aantal Wifi verbindingen op te zetten. Ook de aanwezigheid van een eigen VoIP (Voice over IP) client is iets dat Nokia goed heeft ingezien. Geen applicatie van een derde persoon die achteraf nog geïnstalleerd moet worden, maar een eigen applicatie die voldoet aan de eisen die gesteld worden. Menig fabrikant denkt hier niet aan.

Het instellen van een WLAN verbinding is wat omslachtig. In de interface van het toestel zijn drie plaatsen waar de gebruiker iets over een WLAN verbinding kan terug vinden. Dit zijn de Connection manager onder connectiviteit, waar een zoektocht naar netwerken gedaan kan worden en de twee plekken in het onderdeel Instellingen. Daar stelt men de WLAN verbinding onderdelen in als het netwerk access point en de diverse beveiligingsinstellingen en netwerknamen. Eenvoudig zoeken op de naam van het netwerk is er helaas niet bij en het geheel blijft wat omslachtig. Windows Mobile en Sony Ericsson (in de P990i) hebben beide een vele malen eenvoudiger systeem waarbij alle opties, instellingen en mogelijkheden in één eenvoudig applicatie zijn ingebouwd.

De N93 heeft ook Universal Plug and Play (uPnP), een techniek die al heftig gepromoot is door Nokia op de N80. uPnP maakt het mogelijk om eenvoudig informatie uit wisselen tussen andere compatible toestellen zonder al te veel moeite. De N93 is in staat om via uPnP foto’s en video’s te tonen op compatible producten zoals televisies, audiosets en mediacenters. uPnP werkt in principe via een TCP/IP compatible netwerk wat zowel bedraad als draadloos kan zijn. De Nokia N93 gebruikt hiervoor de draadloze netwerktoegang. Voor wie geen (meestal erg dure) uPnP compatible hifi- of beeldapparatuur heeft staan kan toch uPnP gebruiken. Op de CD van de Nokia N93 wordt namelijk verwezen naar Nokia Home Media Server, een programma wat erg gebruikersvriendelijk in elkaar zit. Binnen één minuut was men al in staat om foto’s en video’s op het scherm van de PC te tonen of over te zetten.

Het feit dat nu echt elke verbindingsoptie aanboord is, is natuurlijk een uitkomst. Het toestel zal samen met de andere N-series het hier erg goed op doen. Het feit dat het toestel 3G/UMTS, GPRS, EDGE en HSCSD verbindingen mogelijk maakt, zorgt voor geheel af plaatje. Het is nu nog wachten op een Nokia met HSDPA.

Geheugen

De hoeveelheid geheugen van het toestel is 50 MB en is meer dan genoeg voor de gebruiker van het toestel. Ook wanneer grote bestanden binnen worden gehaald via emailberichten.

Naast het interne geheugen is er in het toestel ook extern geheugen aanwezig. De hoeveheelheid geheugen dat meegeleverd wordt is 128 MB. Gelukkig is er een MiniSD geheugenkaartslot aanwezig in het toestel. Dat maakt het mogelijk om uit te breiden naar grootten van meer dan 1 GB.

Camera

Opnieuw een statement vanuit Nokia; de eerste telefoon die de mogelijkheid heeft om DVD kwaliteit video op te nemen. Dit zou met de N93 mogelijk moeten zijn en in dit onderdeel wordt dat gedeelte vooral onder de loep genomen. Verder is natuurlijk de camera een punt van discussie. De nieuwe 3.2 Mpixel camera met Carl Zeiss lens, macro modus en 3x optische zoom is natuurlijk niet iets dat men elke dag in een telefoon tegenkomt. Een vergelijking zal getrokken worden met modellen als de K800i van Sony Ericsson, het Nokia broertje de N73 en de LG KG920 met 5.0 Mpixel camera.

Men start de camera door het scherm in de juiste wijze te openen en te draaien of door de functie in het menu te kiezen. De speciale lenskap is niet actief en moet men verwijderen voor het schieten van een foto of video. Let goed op dat men de vingers niet voor de flitser of de lens houdt. Het komt nog al vaak voor dat de wijsvinger voor de flitser zat. De camera is redelijk tot zeer snel. Ook het opslaan van bestanden gaat snel genoeg. De camera past net zoals andere camera’s constant de invloed van de lichtintensiteit aan die de omgeving heeft op de camera (en videocamera). De foto’s die gemaakt worden hebben het formaat JPG.

Het bedienen van de camera wordt via vier toetsen gedaan, die wat te ver uit elkaar zitten voor grotere handen. Elke toets heeft zijn eigen functie en werkt naar behoren. Al is de 5-richtings bedieningstoets wat aan de losse kant. Even de toets indrukken is er niet bij en daardoor is het bedienen van het menu niet erg eenvoudig. Een betere en stuggere toets zou een uitkomst zijn. De overige toetsen zijn een centrale toets met een ring daaromheen die dient als zoombediening en twee toetsen die de flitser of zaklamp inschakelen of tussen de camera en videocamera schakelen.

De gehele camera-interface heeft een update gehad vanuit de vorige reeks met N-series. De N93 heeft binnen het scherm waarop het beeld getoond wordt nu een aantal iconen meegekregen waar men door kan gaan met de bedieningstoets. Deze geven de mogelijkheid snel aanpassingen te doen aan opties van de camera.

De aanwezige opties zijn onder andere de mogelijkheid tot het wijzigen van de fotomodus (Automatisch, Gebruiker, Macro modus, Landscape, Nacht en Nacht portret), instellen van de witbalans (Automatisch, Zonnig, Bewolkt, Gloeilamplicht en TL-licht), wijzigen van de helderheid en kleurtoon (Normaal, Sepia, Zwart & Wit en Negatief). Er is tevens een multishot modus aanwezig.

De macro modus is redelijk tot goed, maar er is geen mogelijkheid tot het focussen van het gewenste object. De gefixeerde macro in de N93 voldoet niet en men krijgt regelmatig onscherpe foto’s die van een korte afstand gemaakt zijn. De standaard automatische instelling gebruiken en dan dichtbij focussen is ook geen optie. Zoomen via de 3x optische zoom is leuk om te doen, maar niet direct nuttig. Men hoort de lens in zoomen tijdens het filmen of het maken van een foto. De kwaliteit van de optische zoom is zeker niet slecht.

Verdere instellingen die in het toestel aanwezig zijn voor de camera is de fotokwaliteit gerelateerd aan resoluties (2048 x 1536), (1600 x 1200), (1280 x 960), (640 x 480), het inschakelen van digitale zoom, de keuze uit vier sluitertonen, de zelfontspanner met drie standen (2, 10 en 20 seconden), wijziging van de standaard naam en de wijziging tussen de geheugenkaart en het interne geheugen als opslagmedium.

Het meest besproken onderwerp van de camera in de N93 moet de videocamera zijn. De slogan DVD kwaliteit video uit de N93 wordt door iedereen rond Nokia naar buiten gebracht, maar de kwaliteit laat te wensen over. Het is zeker geen DVD kwaliteit video, al is de geluidsopname tijdens de video via de stereo microfoon erg goed. De videokwaliteit is niet slecht, maar het perspectief ligt verkeerd. Voor een telefoon is het briljante kwaliteit, voor een digitale videocamera of gewone camera is de kwaliteit gewoon te mager.

Probleem ligt vooral in de helderheid en de image stabilizer die na de K800i voor de tweede keer in een telefoon is toegepast. De video lijkt een beetje flets en de image stabilizer lijkt het niet helemaal aan te kunnen bij snelle bewegingen. Het effect dat bekend is van andere Nokia modellen doet zich nog heel licht voor en dat was niet verwacht. De stabilizer is juist bedoeld om dat op te heffen.

De video’s worden opgeslagen in het formaat MP4 en 3GP (voor de kleinere formaten). De aanwezige resoluties in het toestel zijn 640 x 480 pixels, 320 x 240 pixels en 176 x 144 pixels. De mogelijke opties zijn helaas niet op hetzelfde niveau als de camera. Er is alleen de keuze uit een normale en een nachtmodus die niet heel erg goed is. Daar had meer ingezeten. Tevens zijn er vijf schillende soorten witbalans (Automatisch, Zonnig, Bewolkt, Gloeilamplicht en TL-licht) en vier verschillende soorten kleurtoon (Normaal, Sepia, Zwart & Wit en Negatief), kan het geluid worden uitgeschakeld, is er mogelijkheid tot wijziging van de standaardnaam en de wijziging tussen de geheugenkaart en het interne geheugen als opslagmedium.

De gehele kwaliteit van de N93 is verbluffend als men naar de mobiele markt kijkt. Geen enkele mobiele telefoon kan momenteel zulke goede video realiseren. De maximale resolutie van 640 x 480 pixels is meer dan genoeg om leuke video’s mee te schieten en toont aan dat Nokia best dit model als videocamera kan promoten. Helaas niet tussen de gewone digitale camera’s, maar wel tussen de mobiele telefoons. In vergelijking met de andere modellen binnen de markt kan dan ook alleen maar worden gezegd dat de N93 absoluut de sterkste videocamera telefoon is die tot op dit moment de markt bereikt heeft. Daar kan geen enkele andere telefoon tegenop.

De flitser heeft diverse mogelijkheden en doet zijn werk naar behoren, maar mist rode ogen flits en pre-flash! De maximale reikwijdte is maar hooguit een halve meter. Dit is voor een dergelijke flitser best redelijk, maar staat in schril contrast met de xenon flitser van de LG KG920 en vooral die van de K800i. Deze reiken vele malen verder en bieden wel opties als rode ogen flits en pre-flash. De flitser van de N93 kan verder ingeschakeld worden als zaklamp wanneer de flip gesloten is.

De videogesprek camera boven het scherm van het toestel is een vrij simpele VGA camera, die geen gebruik kan maken van de flitser, het maken van foto’s met vijf schillende soorten witbalans & vier verschillende soorten kleurtoon en verschillende resoluties. Er is alleen de mogelijkheid tot wijziging van de sluitertoon, de standaardnaam en de wijziging tussen de geheugenkaart en het interne geheugen als opslagmedium. Hetzelfde geldt voor de videocamera al kan men hiervan ook het geluid uitschakelen. Foto’s worden gemaakt in QVGA resolutie en video’s in een resolutie van 176 x 144 pixels.

Wanneer de afbeeldingen gemaakt zijn door de camera kunnen ze opgevraagd worden via de Galerij icoon in het menu. Hier wordt geen scheiding meer gemaakt tussen de data op de geheugenkaart en de data op de telefoon zelf zoals dat bekend is uit vorige Series 60 modellen. Onder de map afbeelding vindt men de gemaakte afbeeldingen in een bekende weergave; een soort rondo. Dit is de enige weergave die mogelijk is. Het laden van de foto duurt redelijk lang wanneer een grote hoeveelheid foto’s geladen dient te worden. De K800i heeft daar bijvoorbeeld totaal geen problemen mee. Maar gelukkig is het scrollen door de rondo niet meer traag, dat gaf nog al wat problemen bij vorige modellen.

De Galerij toont nog steeds echt alle bestanden die op de geheugenkaart en het interne geheugen geplaatst zijn. Dit wordt ten eerste een enorme lijst en ten tweede worden ook afbeeldingen uit programma’s getoond, die totaal niet getoond hoeven te worden. Nokia zou hiervoor een functie moeten inbouwen die aangeeft welke mappen afgezocht moeten worden naar de juiste bestanden.

Wanneer een foto geopend wordt kan men de foto fullscreen weergeven, roteren, verwijderen, van naam wijzigen en er op inzoomen. De aanpasmogelijkheden voor de netgemaakte foto’s zijn duidelijk aanwezig en netjes voorzien.

Een video kan worden bekeken in de RealOne speler. Het werkt vrij simpel. Met deze video speler is het mogelijk zijn om TV te kijken op het toestel via een streaming verbinding. De RealOne speler is ook het toestel geplaatst om bijvoorbeeld muziekvideo’s en omgezette DVD’s te bekijken op het toestel. Op de N93 is dat meer dan een plezier om te doen. Het toestel en de video-out kabel maken het mogelijk dat men met de N93 DVD video kan kijken op TV’s, flatscreen of een PC waar dan ook.

Versturen van foto’s en video’s gaat vrij simpel via MMS, Bluetooth, infraroodpoort email en de meegeleverde datakabel en software. Een uitkomst daarvan is dat men niet van te voren de Bluetooth functie aangeschakeld hoeft te hebben om iets te versturen. Het toestel schakelt deze zelf aan wanneer men iets wil versturen.

Kwaliteit is het toverwoord bij de nieuwe N93. Daarmee wordt gelijk het grootste punt op de pijnbank gelegd, want de kwaliteit is niet wat verwacht werd van een toestel met dergelijke specificaties en mogelijkheden. Het toestel presteert zeker niet slecht, maar er was gewoon beter verwacht. Vooral de mate van ruis die voorkomt in de foto’s en de manier waarop de macro opereert zijn een smet op het toestel. Daarnaast lijkt de N93 aan het Nokia syndroom waarbij er compressie op de foto’s wordt toegepast om ze klein te houden. Iets dat duidelijk zichtbaar is in de foto’s. De kleurverzadiging van Nokia toestellen is ook hoog en dat ziet men in de foto’s van het toestel. Ook de mate van detail is niet bijster goed en lager dan bij de Sony Ericsson K800i.

De KG920 schiet over het geheel betere foto’s, de N73 heeft veel minder last van ruis en de K800i schiet vooral tegen de zon in betere foto’s dan de beide Nokia telgen. Ook in nachtelijke condities is de K800i de absolute winnaar ten opzichte van beide Nokia modellen. De N93 heeft enorm veel last van ruis tijdens nachtelijke condities.

De camerakwaliteit is over het geheel minder dan de K800i met hier en daar positieve uitschieters, maar hoe zit het met videokwaliteit. Ook deze is niet wat men verwacht. DVD kwaliteit is het zeker niet, de beste kwaliteit momenteel op de markt zeker wel! De videocamera schiet in VGA afmeting video, maar de kwaliteit van een beetje digitale camera haalt de N93 niet. Daarvoor is de image stabilizer niet voldoende en heeft de camera last van te veel lichtinvloeden. De video is erg goed wanneer men kijkt naar mobiele telefoons. Digitale camera’s en zelfs videocamera’s zijn veels te hoog gegrepen voor de N93.

Maar wat moet er dan over de N93 worden geconcludeerd qua camera? De N93 is bovenal een telefoon met 3x optische zoom en een zeer redelijke kwaliteit op het gebied van videocamera en camera. Het toestel kan zich alleen niet meten met bijvoorbeeld een LG KG920 of Sony Ericsson K800i op gebied van camerakwaliteit. Videokwaliteit is wat anders. Er is simpelweg niet beter momenteel.

De reden om geen rode ogen flits en pre-flash toe te passen en de macro optie geen focus mogelijkheid te geven zijn totaal niet te begrijpen. Dit doet afbreuk aan het concept camera binnen de N93. Vreemde zaak en het predikaat Carl Zeiss is dus niet meer dan een stukje marketing geworden met een dergelijke kwaliteit en het missen van functies.

Aanwezige programma's

De hoeveelheid extra programma’s, die in het toestel aanwezig is, is uitgebreid ten opzichte van de Nokia N90 op een paar kleine punten maar vooral compleet vernieuwd op een groot aantal vlakken. Een aantal programma’s komen standaard terug en een aantal andere worden extra meegeleverd.

Een aantal programma’s zijn standaard terug te vinden op een Series 60 toestel. Dit zijn onder andere een agenda met de takenlijst nu ingebouwd in plaats van een losse applicatie, een profielprogramma (waar mee vijf vooraf ingestelde profielen gewijzigd kunnen worden, waaronder een flight mode profiel) notities/kladblok, omrekenfunctie, rekenmachine, opname-eenheid of voicememo (één minuut opneemlengte en bestanden met een AMR formaat, die gebruikt kunnen worden als beltoon), alarmklok, informatieprogramma over het geheugen en de standaard Nokia voice command functie, die gebruikt kan worden voor diverse functies binnen het toestel. Ook is er in dit toestel een volledige file manager geïntegreerd, die het mogelijk maakt diverse mappen te bekijken en diverse bestanden over te zetten.

Er moet worden opgemerkt dat de agenda/takenlijst en notitielijst applicatie ten opzichte van Windows Mobile modellen veel te wensen overlaat. Vele mogelijkheden die standaard aanwezig zijn in WM toestellen en mee gesynchroniseerd worden vanuit Outlook zijn niet aanwezig in de N93. Dit verdient aandacht en meer dan een beetje aandacht. Binnen de Sony Ericsson P990i en M600i die beide draaien op UIQ 3.0 worden een groot aantal van de punten wel meegenomen. Het gaat hier bijvoorbeeld om het ontbreken van volledige notitievelden in de agenda en notitielijst.

Op het toestel vindt men twee browsers, een vernieuwde Internet browser en een WAP browser, waarmee ook simpele internetpagina’s kunnen worden bekeken. De Opera browser is niet meer nodig, want Nokia heeft nu een fantastische browser in alle nieuwe Series 60 toestellen geplaatst. Deze browser lijkt er hetzelfde uit te zien als wat men gewend was, maar niets is minder waar. Het complete scherm waarin de gebruiker rondsurft is compleet vernieuwd. Bovenin wordt alle verbindingsinformatie weergegeven en de rest van het scherm is verder gevuld met de webpagina.

Als de pagina geopend wordt is gelijk duidelijk dat er veel veranderd is. De pagina wordt goed weergegeven en alles is direct leesbaar. Ook is er een kleine cursor zichtbaar die bediend kan worden met de centrale bedieningstoets. Deze kan de gebruiker over het hele scherm verplaatsen. Over de pagina surfen of bijvoorbeeld links aanklikken wordt hierdoor doodeenvoudig. Een tweede functie is toegevoegd speciaal wanneer pagina’s erg groot worden. Deze functie, die bestaat uit een transparant venster dat over de pagina heen valt en aangeeft waar de gebruiker zich op de gehele pagina bevindt, wordt geactiveerd als men veel moet scrollen in een bepaalde richting.

De manier waarop dit alles werkt is subliem en waar genot om te gebruiken. Het is nu mogelijk om op een goed groot scherm te surfen zonder dat daarvoor een touchscreen nodig is. Daarnaast is er nog een derde functie toegevoegd. Als de gebruiker namelijk de terug toets indrukt worden de pagina’s die bezocht zijn in een soort rondo getoond. Men kan nu simpel door de rondo heen gaan en de juiste pagina uitkiezen die net bezocht is. Werkelijk een uitkomst, die geen enkele andere browser op een mobiel toestel ooit bood.

De WAP browser gebruikt men om WAP en simpele Internet pagina’s en content diensten, zoals Vodafone Live of T-zones te bezoeken. Via een GPRS verbinding over WAP (oftewel GPRS-en) of een inbelverbinding over WAP (oftewel WAP-pen) kan men de browser gebruiken.

Office ondersteuning in Series 60 toestellen bestond de afgelopen jaren uit het meeleveren van QuickOffice op elk model dat Nokia leverde. Dit veranderde vanaf het punt dat de E-series naar voren kwamen. Op deze toestellen is namelijk een set met aparte Office applicaties meegeleverd. Op de N-series moet men het doen met QuickOffice dat alleen de mogelijkheid heeft bestanden te bekijken. Aanpassen of bewerken is er niet bij helaas.

Op het toestel is tevens een PDF lezer meegeleverd. De Adobe PDF lezer is standaard op het toestel aanwezig en geeft mogelijkheid binnengekomen bestanden te openen en te lezen. Aanpassen is er helaas niet bij.

De flash player is speciaal bedoeld voor het afspelen van flash animaties die meegestuurd worden met een emailbericht. De applicatie werkt vrij eenvoudig en geeft de gebruiker de mogelijkheid alle mogelijke flash bestanden te bekijken. De barcode scanner is een nieuw onderdeel in een Nokia toestel. Hiermee is het mogelijk barcodes te lezen en data hieruit te ontcijferen.

Naast deze programma's worden er twee programma's meegeleverd, die vrij gebruikt worden. Dit zijn Nokia Life Blog dat de mogelijkheid geeft al de bezigheden en afbeeldingen te bloggen/delen via het toestel en een internetverbinding met andere personen en een programma genaamd Catalogs dat de mogelijkheid geeft tot het downloaden van allerlei content naar het toestel, zoals beltonen, programma's en updates.

Op deze Nokia N93 is er opnieuw een movie editor aanwezig. Deze movie editor geeft de mogelijkheid om video’s aan te passen door middel van het toevoegen van video, muziek en tekst. Het aanpassen wordt automatisch gedaan in relatie tot de stijl die gekozen wordt. De stijl bepaald de transities, visuele effecten, muziek en tekst in de aangepaste video, door het programma een Muvee genoemd. Men kan zelf bij Nokia eigen stijlen downloaden, naast de al tien standaard ingestelde stijlen. Men kan zelf ook stijlen maken op het toestel. Via deze functie stelt men zelf een muziek, tekst en video in. De kwaliteit van de video’s aangepast van door de movie editor is niet bepaald hoog. De kwaliteit van de gebruikte video’s wordt er juist minder door.

De RealOne speler, die voor een lange tijd de standaard was in een Series 60 toestel, heeft een MP3 functie in zich. De speler werkt aardig, maar is niet zo handig. Daarom is door Nokia de nieuwe muziek speler geïnstalleerd die veel weg heeft van de interface die gebruikt wordt in een iPod en de W550i/W810i/W900i van Sony Ericsson. Nokia heeft dit zeer netjes gekopieerd en geeft de gebruiker van een Series 60 smartphone standaard de mogelijk om eenvoudig MP3 bestanden af te spelen. Het programma is te gebruiken op alle Nokia Series 60 modellen en wordt standaard op de N-series en elke ander toestel met Series 60 3rd Edition meegeleverd. Afspeelkwaliteit van de speler is best redelijk en via de mono-speaker is alles goed te volgen ook op de hoogste volumestand. De N73 scoort daarin lager.

De versie op de nieuwere modellen is een verbetering van de speler die voor de N70, N90 en oudere modellen geleverd wordt. Gelukkig is deze versie nu goed toegepast op het toestel, past het goed in de diverse schermresoluties die ondersteund worden en wordt de speler getoond in het homescreen. Nadat een nummer is ingestart kan de speler in de achtergrond geplaatst worden en komt er een onderdeel bij in het homescreen waarop het huidige nummer zichtbaar is.

Over de ingebouwde en meegeleverde Help functie en SIM-functie moet natuurlijk ook gesproken worden. Het toestel heeft een hele simpele en handige Help functie die de handleiding eigenlijk overbodig maakt. Men kan namelijk bijna alles vinden in de Help functie van het toestel. De SIM-functie is een onderdeel van het menu en daarbinnen kan men een aantal nummers en functies die op de SIM kaart staan bekijken en gebruiken, zoals de dienstnummers en de belangrijke nummers van een provider.

De zelfstudie applicatie is iets wat sindskort pas op de toestellen van Nokia aanwezig is. De applicatie legt alle functies uit van het toestel in een redelijk aantal aparte programma’s. Alle functies van het toestel komen aanbod en geven de gebruiker een goed beeld van het toestel. Standaard wordt dit programma bij de eerste keer opstarten opgeroepen waardoor iedereen gelijk door de complete uitleg kan lopen.

Games

Qua games zal de nieuwe N93 uitgerust zijn met twee bekende games en één nieuw spel. Men heeft namelijk Snakes, Card deck en System Rush Evolution opgenomen op de geheugenkaart. De games zijn leuk om te spelen. Snakes is algemeen bekend en is niet anders dan het al oude slangenspelletje, maar dan in een 3D jasje. Card deck bevat zes verschillende kaartspellen waar men even aan moeten wennen in het begin.

Het grote voordeel van de N93 is het feit dat het toestel een 3D accelerator chip aanboord heeft. Dat zal vele mensen niet veel zeggen, maar het heeft tot gevolg dat men zeer geavanceerde games kan spelen op het toestel. De oudere Ngage spellen zullen straks beschikbaar zijn voor de N93 en andere nieuwe modellen. Het spelen van deze games op het toestel en via de video-out kabel op een groot scherm geeft een extra ervaring aan het woord mobiele telefoon. Op dat moment is het toestel ook een gameconsole; één met een zeer hoge kwaliteit!

Een voorbeeld daarvan wordt hieronder gegeven op de getoonde foto. Hierop is System Rush Evolution zichtbaar dat gespeeld wordt via de video-out kabel op een flatscreen. Het spel bevat 3D werelden waarin men allerlei taken moet uitvoeren. De bediening is goed te doen en ook de manier waarop de 3D accelerator het spelgevoel overbrengt is erg netjes. De N93 is door de toepassing van deze speciale chip momenteel het toestel met de beste gaming mogelijkheden iets dat volgend jaar alleen nog maar groter zal worden.

Er is ook een video beschikbaar op de videopagina van de N93. De link naar de videopagina kan men hierboven aanklikken. Nokia N93 video 05 toont de gaming mogelijkheden van de nieuwe Nokia N93 en het spel System Rush Evolution.

Extra's

Onder het onderdeel Extra’s zijn er weer een aantal punten die besproken zullen worden. Daaronder het onderdeel DVS (Drukken Voor Spreken, ook wel Push-to-talk genoemd), de ingebouwde FM-radio en het onderlinge verschil tussen de N93 en een aantal andere modellen binnen de markt.

Push-to-talk geeft een N93 dezelfde functionaliteit als een portofoon, maar dan via het GSM netwerk. Met een druk op de knop kan een gebruiker daarmee een groep andere gebruikers bereiken, die men op het toestel zelf kan instellen. Net als bij een portofoon is het half-duplex, dus de ontvanger kan niet tegelijkertijd iets terugzeggen. Uiteraard is het bericht net als een gewoon GSM gesprek gecodeerd en reist het via het netwerk waardoor afstanden tussen zender en ontvanger niet relevant zijn zolang beide binnen bereik van het betreffende netwerk zitten. Dit kan bijvoorbeeld worden ingezet voor hulpdiensten, als vervanging van de portofoons.

De specificatie ("Push-to-talk over Cellular (PoC)") werkt via GPRS, EDGE, WCDMA (UMTS) en WiFi. Men kan er alleen gebruik van maken wanneer de provider het ondersteunt. Momenteel zijn er in Nederland nog geen providers die deze dienst aanbieden. Een groot toestellen zijn al wel uitgerust met Push-to-talk of ook wel DVS (Druk Voor Spreken) genoemd in het Nederlands.

De FM-radio in de Nokia N93 is een leuke extra die de gebruiker in staat brengt te luisteren naar FM-radio. De ontvangst is redelijk en er kunnen eigen favoriete zenders ingeprogrammeerd worden, die per regio met behulp van een internetverbinding (GPRS/UMTS, WiFI) opgevraagd kunnen worden. Dit is vooral handig voor om de meest recente zenderfrequenties in de regio te kunnen binnenhalen. Het geluid is prima, wel dient de headset te worden aangesloten die dient als antenne.

Hierbij het verschil tussen de N93 en een aantal andere modellen binnen de huidige markt zoals de HTC TyTN, Sony Ericsson K800i, LG KG920 en Nokia E70:

Conclusie

Zoals altijd wordt aan het einde van de review de balans opgemaakt. Wat zijn nu de sterke en zwakke punten van de N93, die samen met de andere N-series een nieuwe markt aanboord.

De N93 is een geval apart, want hoe benoemt men nu de slechte punten van dit toestel. Waar fixeert men zich op bij Nokia en wat is de omliggende marketing slogan van dit toestel? Het beste is dus om gewoon de punten af te gaan en te melden wat de onderdelen van het toestel voorstellen.

Als eerste de minpunten. De camera is niet wat men er van zal verwachten bij de eerste aanblik. De camera heeft daarvoor te veel ruis in de foto’s vooral ‘s nachts, biedt geen focusmogelijkheid tijdens het schieten van een macro foto en heeft een redelijke flitser die geen rode ogen flits en pre-flash biedt. Allemaal punten waarop bijvoorbeeld de Nokia N73 of Sony Ericsson K800i beter scoren, maar de kwaliteit van de N93 is wel op veel punten beter dan de N73. Het toestel kan alleen niet tippen aan de complete kwaliteit van de Sony Ericsson K800i met hier en daar een positieve uitschieter.

De videocamera is op een niveau die men van een telefoon mag verwachten, maar de invloed van de image stabilizer is niet voldoende. Dat had beter gemogen.

Dan het tweede punt de afmeting, het gewicht en het uiterlijk. Het toestel is niet moedersmooiste of lichtste, maar daar liggen ook niet de kwaliteiten van het toestel. Groot en lomp is het toestel zeker, maar het biedt mogelijkheden en een concept nog niet eerder vertoond. Daarover later meer. Aangaande het uiterlijk kan nog wel worden gemeld dat de toetsenbordverlichting niet enorm sterk is en dat men het toestel niet in elke scherm- of flippositie even handig kan gebruiken. Vooral het invoeren van data of het schieten van portretfoto’s is niet aanwezig of erg onhandig.

Het gemis in de ondersteuning van stereo Bluetooth audio is op een dergelijke multimedia alleskunner iets wat niet begrepen wordt. Dat had er zeker nog wel ingepast. Ook de omslachtige WLAN applicatie is iets waar Nokia naar moet kijken.

Kijkt men dan naar de sterke punten van het toestel dan valt natuurlijk gelijk op dat Nokia met zijn huidige lijn met N-series sterke troeven in handen heeft. Vooral op het gebied van de aanwezige programma’s en functionaliteiten (uPNP en SIP) op het toestel, het meegeleverde accessoirepakket, de belkwaliteit van het toestel en de verbeteringen naar het nieuwe Symbian OS en de Series 60 interface scoort men hoog. Alle modellen bieden dit al dan niet gedeeltelijk aan en dat maakt Nokia N-series tot een sterke range met producten.

De andere punten zoals de bouwkwaliteit, nieuwe Internet browser, de aanwezigheid van Wifi/WLAN en de video-out maken het plaatje compleet. Maar is er nu een antwoord op de vraag die aan het begin van de review gesteld werd? De vraag was: Wat is de N93 voor een model? Een telefoon met heel goede videocamera, een videocamera die kan bellen of slaat Nokia voor het eerste de plank raak met de slogan multimedia computer?

Daarop kan alleen maar één volmondig antwoord worden gegeven en dat is dat de N93 de allereerste echte multimedia computer is. Nu pas wordt duidelijk wat Nokia met die slogan bedoeld. Het toestel scoort op allerlei vlakken enorm hoog, maar op geen enkel vlak extreem hoog. Hier en daar mist het toestel nog wat, maar daaraan wordt gewerkt. Nee, de N93 is momenteel voor iedere persoon de ultieme alleskunner. Heeft men geen probleem met het uiterlijk, kijk dan eens naar de N93. Heeft men wel problemen met het uiterlijk en de omvang, kijk dan toch eens naar de N93. Het toestel biedt mogelijkheden die in de huidige markt binnen één model nog nooit vertoond zijn. Het is momenteel de meest uitgebreide Series 60 en N-series telg ooit door Nokia ontwikkeld. De N95 zal dat stokje overnemen, maar tot die tijd is de N93 het ultieme wat Nokia te bieden heeft op het gebied van de videocamera, gaming mogelijkheden, videogesprekken, videobewerking op en naast het toestel, surfen op het Internet, installeren van extra programma’s, enz.

Het is een eindeloze lijst met mogelijkheden die de N93 biedt in een flink jasje, maar dan krijgt men ook de allereerste en enige echte multimedia computer op de huidige markt. Een toestel dat bijna alles bezit dat men verlangt in de huidige tijd van multimedia op een mobiele telefoon. Daarbij moet worden aangetekend dat men niet de kwaliteit van een digitale videocamera of camera bereikt, maar dat is ook niet de intentie van Nokia. Men wil tussen de diverse markten in gaan zitten en mensen de mogelijkheid bieden een toestel te kopen dat meerdere apparaten in één is.

Jammer genoeg kijkt men in de telecomwinkel als snel naar het uiterlijk. Wellicht is het een goed idee om aspirant kopers een demo te geven en die N93 aan te sluiten op een flatscreen in een telecomwinkel. En dan een algemene introductie demo van de N93 in te starten inclusief de game System Rush Evolution.

Mocht men geïnteresseerd zijn in een dergelijk demo via de videolink bovenaan de pagina kan men van de N93 in totaal zes video’s bekijken. Daaronder ook twee video’s die de multimedia toepassingen tonen van de Nokia N93.