E-ten Glofiish G500 review

In Europa is het relatief onbekende E-ten (spreek uit: ie-ten) een kleine speler, die zich vooral op de achtergrond bezig hield met het produceren van Windows Mobile PocketPC Phones.

Na een stille periode is het merk weer volop actief op de markt en heeft het na de E-ten M600 een nieuw model gelanceerd: De E-ten G500. Dit toestel haakt net als de voorganger in op de trend van compacte PocketPC Phones en heeft standaard het Windows Mobile 5.0 besturingssysteem, een erg speelse look en een ingebouwde GPS ontvanger.

Waar E-ten vorig jaar op de Cebit van 2005 de revolutionaire M500 uitbracht en eind afgelopen jaar de M600, gaat het bedrijf volop de strijd aan met moloch HTC en Mio door de komst van weer een nieuw model. De E-ten G500 is een erg compacte PocketPC Phone die de strijd aangaat met de Mio A701. De G500 mixt een groot aantal eigenschappen in een speels, blauw/zwart toestel dat voorzien is van een GPS ontvanger, Bluetooth, MiniSD-slot, een 1.3 megapixel camera, helder 2.8” QVGA TFT scherm en een stylus van groot formaat.

Omdat ruim de meerderheid Windows al op hun desktop PC heeft draaien laat het zich niet moeilijk raden dat de Windows Mobile-versie perfect geïntegreerd is in combinatie met de PC. Kent men Windows een beetje, dan is Windows Mobile enorm eenvoudig te gebruiken en onder de knie te krijgen. Het besturingssysteem heeft zeer uitgebreide agenda- en synchronisatiemogelijkheden, die in combinatie met Microsoft Outlook naadloos gebruikt kunnen worden. Ook beschikt het toestel over een grotere hoeveelheid intern geheugen dan reguliere telefoons en is een geheugenkaartslot aanwezig waar hoeveelheden tot maarliefst 2 GB kunnen worden opgeslagen. Dit maakt hem ook ideaal als MP3-speler, portablegame console en geschikt voor videobestanden.

Het belangrijkste onderdeel in de G500 is natuurlijk de GPS ontvanger. Door de gehele review zal duidelijk worden dat het toestel daarvoor bedoeld is. Helaas wordt het toestel niet standaard met een navigatieprogramma meegeleverd. Men kan wel pakket krijgen via één van onze partners op de site, maar zelf kan ook een ander navigatiesysteem worden geïnstalleerd. Alleen de software is nog maar nodig, want het toestel bevat een groot aantal navigatieaccessoires in de doos.

- Toestel
- Batterij (1440 mAh)
- Draagtas/beschermcase voor aan de riem
- CD-ROM met Microsoft ActiveSync, Outlook en handleiding in PDF-formaat
- Engelstalige snelstart handleiding
- USB datakabel
- Bureaulader
- Stereo headset
- Autolaadsnoer
- Autohouder
- Zuignap voor bevestiging tegen het raam

Zoals vermeld is de hoeveelheid accessoires geleverd bij de G500 niet opzienbarend, maar zijn ze per stuk wel van goede kwaliteit. Het stereo headset is voorzien van volumeregeling en leent zich prima voor het luisteren naar muziek of het bekijken van films op het device. De lederen carry case is een prima oplossing voor diegenen die het toestel aan die riem bij zich willen dragen. Een screenprotector zou een welkome extra geweest zijn voor het kwetsbare touchscreen, deze wordt helaas niet in het standaard pakket meegeleverd.

Bij het toestel worden twee Engelstalige handleidingen aangetroffen. De ene is de gewone standaardhandleiding, en het de andere bijgeleverde handleiding van het toestel gaat kort in op de basisfuncties van het toestel, zodat men snel ermee aan de slag kan. Alleen de snelstarthandleiding wordt gedrukt meegeleverd, de gewone ‘uitgebreide’ handleiding kan met raadplegen op CD-ROM. Dit is wel een minpunt als er even snel iets opgezocht moet worden betreft de functionaliteit van het toestel.

Plus- en minpunten E-ten Glofiish G500

  • Extra programma’s
  • Helder kleurenscherm
  • Interne GPS ontvanger
  • MiniSD-geheugenslot
  • Service van E-ten
  • Telefoonboek en hotmail-functionaliteit
  • Uiterlijk
  • Ultiem navigatiemiddel
  • Bedroevende camerakwaliteit
  • Dikte
  • Invoer zonder toetsenbord is redelijk traag
  • Ontbreken van JAVA Midlet
  • Stabiliteit besturingssysteem
  • Uithoudingsvermogen
  • Windows Mobile 5 niet overtuigend

Wat zit er bij het toestel?

De E-ten G500 wordt geleverd in een flinke doos met een redelijk aantal accessoires. Hieronder ook een aantal punten, die speciaal bedoeld zijn voor in de auto en tijdens het navigeren:

Hoewel beide handleidingen Engelstalig zijn is de verzorgdheid, uitgebreidheid al de algemene duidelijkheid er niet minder op. In principe al de punten van het uitgebreide toestel wel beschreven. Wederom een erg goed verzorgd document, dat zeker de moeite eens waard is om door te bladeren, mocht men specifieke problemen tegenkomen met de E-ten G500. De nummering (pagina-indeling) van het bestand laat helaas te wensen over. Dit maakt het zoeken wat lastiger, maar voor de rest is er weinig aan te merken op de handleidingen. Er lachwekkend is overigens ook een kort verhaaltje over de toekomstige gebruiker van het toestel in combinatie met verschillende ‘situaties’.

De accessoires voor de auto zullen besproken worden in het onderdeel Extra op pagina vier van deze review.

Uiterlijk

De E-ten G500 is een erg fraaie verschijning als PocketPC Phone die ongetwijfeld de aandacht trekt. Het toestel heeft een compleet zwarte behuizing met blauwe accenten wat het geheel erg speels doet ogen. Bovendien is het toestel voor een PocketPC Phone redelijk compact en oogt deze bijna hetzelfde als de E-ten M600. Met afmetingen van 119 x 62 x 23 mm is het toestel net wat langer, dikker en breder dan zijn broertje. Vooral de lengte is een groot verschil en heeft vooral te maken met het plaatsen van de GPS ontvanger aan de bovenkant van het toestel. In vergelijking met de A701 kan gezegd worden dat deze een stuk kleiner is dan de G500.

De bijzondere E-ten G500 voelt erg robuust aan, geen kraakjes waren hoorbaar. Aan de voorkant zijn naast de gebruikelijke phone-keys twee programmeerbare sneltoetsen voor Today en Internet geplaatst. Er is een 4-richtingstoets aanwezig zoals de Mio A701 die ook heeft. Er ontbreken overigens geen soft keys in het toestel, zoals de M600 dat wel had. Wat ook verbeterd is, is dat alle toetsen op het toestel voorzien zijn van achtergrondverlichting, zodat men in het donker goed kan zien welke toets ingedrukt wordt. De stylus moet onder aan het toestel eruit gehaald worden, wat een relatief onhandige plek is. Het voordeel voor de G500 is wel dat het toestel een erg comfortabele uitschuifstylus heeft van meer dan 12 cm lang. Met dit pennetje valt dan ook fijner te werken als met het exemplaar van bijvoorbeeld de Qtek 9100.

Boven het scherm zijn twee LED’s te vinden die de status aangeven van zowel GSM als Bluetooth. Aan de zijkant van het toestel zijn de gebruikelijke knoppen te vinden voor volume, soft-reset en camera. Ook zal men opmerken dat aan de bovenkant zich het MiniSD-kaartslot bevindt waar tot groot voordeel MiniSD-kaarten in kunnen: een erg goedkope opslagmethode. Aan de achterkant is de G500 uitgerust met een ribbel om te voorkomen dat het toestel uit de handen gelipt. Daarnaast is er ook de cameralens te vinden, inclusief en spiegeltje voor een zelfportret. Een flitser is niet aanwezig.

Het toestel moet natuurlijk ook worden opgeladen, en zoals het voor een PocketPC Phone beaamt, aangesloten worden op de PC. In tegenstelling tot HTC heeft men bij E-ten niet gekozen voor standaard mini-USB, maar aan de onderkant vinden we een ingang. Deze lijkt op die van de oudere HTC PocketPC Phones zoals de MDA II, III, Qtek 2020(i) en 9090. Dankzij de bijgeleverde plug kan het toestel zowel met- of zonder cradle worden opgeladen.

Uithoudingsvermogen

Bij de E-ten G500 wordt een batterij met een behoorlijke capaciteit van 1440 mAh meegeleverd. Het toestel springt hier echter niet zo zuinig mee om ondanks de stroombesparende Samsung CPU. Normaal gesproken houdt het toestel het maximaal twee dagen vol, dit nog zonder gebruik van de GPS ontvanger. Wordt dit intensief gebruikt dan is een maximale standbytijd van één dag vaak niet haalbaar. Concurrent Qtek 9100 en Qtek S100 halen een beduidend betere batterijtijd.

Belkwaliteit

Ook het bellen en gebeld worden hoort bij het dagelijkse gebruik van een telefoon en daarmee ook de E-ten G500 PocketPC Phone. Door het formaat is dit toestel veel geschikter om als telefoon te gebruiken dan de forsere PocketPC Phone modellen, zoals de T-Mobile MDA Pro en i-mate PDA2. Met dergelijke modellen trekt men veel bekijks terwijl al bellende een ‘sjoelbak’ aan het oor wordt gehouden. Dit is verleden tijd voor de kleine toestellen van de laatste generatie die er qua features ook niet op achteruit zijn gegaan, zoals de E-ten G500.

Waar wel veel nadeel mee is geboekt ten opzichte van de forsere PocketPC Phones is de mindere interne speaker bij de kleinere HTC modellen. Vooral bij de HTC Wizard en HTC Magician is de belkwaliteit niet best. Gelukkig heeft de G500 hier in mindere mate last van, want het toestel belt gewoon prima en doet het op dit vlak beter dan zijn compacte concurrenten. Het toestel heeft ook een externe speaker die redelijk geluid geeft maar niet erg indrukwekkend is qua volume. Kijken we echter naar grote merken zoals Nokia en Sony Ericsson dan zal men zien dat deze toch merkbaar fijner bellen. Deze merken worden vaak ook beschouwd als pioniers op dit gebied.

Om zonder enig geluid discreet gewaarschuwd te worden heeft de E-ten G5600 natuurlijk ook een trilfunctie aan boord. Ondanks de dikte van het toestel is het trilalarm erg sterk en dus goed voelbaar in een dik (ski)jack.

Net als de voorgaande Windows Mobile versies is er ook bij Windows Mobile 5.0 een heel uitgebreid gespreksoverzicht op te vragen van inkomende, uitgaande en gemiste oproepen. Per oproep kan er uiteraard de datum, tijd en duur worden weergegeven. Ook kan een samenvatting opgevraagd worden van alle gesprekken (inkomende, uitgaande, laatste, gesprekken op een ander netwerk) genaamd timers. Deze functie bevat geen grote veranderingen ten opzichte van de oudere Windows Mobile versies, maar men heeft wel directe ondersteuning voor Caller ID-afbeeldingen toegevoegd. Meer hierover is te lezen in het onderdeel ‘telefoonboek’ van deze review.

De E-ten G500 kan maximaal 40-toons polyfone beltonen laten horen die goed klinken, hoewel het volume soms te wensen overlaat. Er is standaardondersteuning aanwezig voor WAV, MIDI, MP3 en WMA-beltonen en er worden naast de standaard belton enkele leuke melodietjes door E-ten meegeleverd.

Beeldscherm

Zoals eerder vermeld speelt het beeldscherm een hoofdrol bij de E-ten G500: het toestel is voorzien van een touchscreen (aanraakscherm). Deze wordt niet alleen gebruikt om informatie weer te geven, maar ook om de G500 mee te bedienen. Dit kan bij voorkeur met de nageltoppen, maar het beste is om hiervoor wordt een speciale bijgeleverde pennetje (stylus) te gebruiken. Hiermee kan men het toestel preciezer bedienen en is de kans op beschadigingen minder. Dit is niet anders dan bij andere modellen als de A701 en M600: een PocketPC is voorzien van een touchscreen.

Het beeldscherm van de E-ten G500 is vergelijkbaar met de Mio A701 en een stuk helderder dan dat van bijvoorbeeld de Qtek S100 of MDA Compact (HTC Magician). Het is dan ook niet veranderd in fysiek formaat en resolutie, maar juist de helderheid en kleuren zijn met sprongen vooruitgegaan. Het display van de G500 waar het allemaal om draait, is een erg helder 2.8" TFT transreflective touchscreen met een resolutie van 240 x 320 pixels en 65.535 kleuren, gangbaar voor veel PocketPC''s, al komt VGA (480 x 640) sterk in opmars bij de forsere modellen. Een groot verschil met bijvoorbeeld de oudere Qtek 2020 en Qtek 9090 is het werkelijke formaat. De genoemde twee oudere toestellen hebben een 3.5" scherm met dezelfde resolutie, maar een veel minder heldere kleurweergave en kijkhoek. Ook het nieuwste high-end model, de Qtek 9000 biedt het 3.5” schermformaat. Hiermee houdt de vergelijking dan ook op, want de Qtek 9000 (HTC Universal) biedt maarliefst een resolutie van 640 x 480 pixels aan.

Menu

Een feit is dat een device pas meetelt als ‘slim’ wanneer deze voorzien is van een echt besturingssysteem. De E-ten G500 is voorzien van de nieuwste versie van Windows Mobile 5.0 voor de PocketPC. Dit nieuwe besturingssysteem is in mei 2005 door Microsoft geïntroduceerd en bevat een groot aantal vernieuwingen, waaronder support voor Wireless LAN, UMTS, Video Calling, Caller ID, 3D-acceleratie chipsets, .NET 2.0 Compact framework en een nieuwere layout. In tegenoverstelling tot Windows Mobile 2003 Second Edition heeft Windows Mobile 5.0 nieuwe roots meegekregen: het OS is gebaseerd op Windows CE 5.0, maar blijft gewoon de oude structuur aanhouden.

Kijken we naar de menu’s, dan voelt de gebruiker ten opzichte van de vorige WM-versies weinig verschil, hoewel de bediening er op vooruit is gegaan. Het toestel is nu wat gemakkelijker met één hand te bedienen door de handige softkeys die onderaan het scherm geplaatst zijn, vergelijkbaar met de Smartphone. Helemaal one-handed zal het toestel nooit worden, omdat de meeste functies zonder het touchscreen heel erg omslachtig of simpelweg niet te benaderen zijn. Even snel gebruik maken van het touchscreen gaat sneller, maar dan moet de stylus weer uit het toestel worden gehaald, met het gevolg dat de handeling veels te lang duurt. Dit is een zwak punt van Windows Mobile te noemen, maar dit is niet veel anders geweest bij oudere versies.

Ook bepaalde menuonderdelen zitten niet op een logische plaats, zoals ''phone-settings''. Hier zijn geluiden in te stellen terwijl een ander onderdeel, '' Sounds & Notifications'' ook al zo heet. Phone-settings is een onderdeel wat later ingebakken is voor het telefoongedeelte, maar niet erg voldoende is geïntegreerd - een functie die duidelijk veel later in het OS is opgenomen. Een goede batterijmeter is gelukkig door E-ten nu wél geïntegreerd, alleen overlapt deze een deel van het speaker/trilalarm icoon.

De E-ten G500 is voorzien van een redelijk snelle Samsung 416 Mhz processor die gelijk is aan die van de E-ten M600. Hoewel het aantal Mhz gelijk is scoort de processor beduidend minder dan bijvoorbeeld de T-Mobile MDA Compact of Qtek S100 (HTC Magician). De snelheid in de menu’s zelf wanneer weinig programma’s open staan is redelijk en het toestel voelt sneller aan als de T-Mobile MDA Vario of Qtek 9100.

Ook met een erg snelle processor heeft de Windows-Mobile omgeving zonder aanpassingen zo zijn nadelen. Zijn er eenmaal (erg) veel programma''s geopend, dan is het duidelijk te merken dat de snelheid er flink na een poosje. De eerder geopende programma''s sluiten namelijk niet af wanneer met ze sluit en blijven (nog steeds!) in het geheugen staan, waardoor het toestel zelfs zo traag kan worden en kan leiden tot vastlopers. In dit geval is een reset nodig: men drukt met de stylus aan de zijkant van het toestel de resetknop in en het toestel herstart zichzelf, wat ongeveer 10 seconden zal duren maar toch de nodige irritaties met zich meebrengt. Niet echt veel anders dan de vorige Windows Mobile versies, en het lijkt erop dat Microsoft wederom heeft zitten slapen. Voorlopig is de sofreset-knop op een PocketPC een must, omdat het device naast het geheugenprobleem ook niet erg stabiel werkt in de praktijk.

Duidelijk is dat de in het geheugen opeenhopende programma''s de voornaamste oorzaak zijn van traagheid en vastlopers. Dit kan worden voorkomen door goed gebruik van de Taskmanager die ook verstopt is in het menu Settings. Het is handiger om hiervoor een tool te gebruiken die alle programma''s ook afsluit wanneer met op het kruisje tikt, en zo vrij werkgeheugen behouden blijft. Deze tool, SPB Pocket Plus, geeft ook de mogelijkheid om een alternatieve batterijmeter op het homescreen en bovenin neer te zetten. SPB Pocket Plus heeft nog veel meer features zoals een goede meter voor het vrije geheugen en allerlei aardigheden op het Today-scherm, maar deze worden in de review in niet verder behandeld.

Uiteraard is het ook mogelijk de E-ten G500 van een eigen stijl te voorzien. Alle menu''s, thema''s, wallpapers, iconen en dergelijke zijn net als een reguliere smartphone helemaal aan te passen naar eigen smaak, zo kan er een persoonlijk tintje worden gegeven aan het toestel. Ook het toepassen van een speciaal menu op het today scherm waarbinnen alle programma’s op toestel geselecteerd kunnen worden zijn van die punten die E-ten net dat extra geven binnen huidige markt. Ze hebben het net wat extra aangekleed.

Telefoonboek

In Windows Mobile devices zit eigenlijk geen standaard telefoonboek zoals deze te vinden zijn in reguliere telefoons. In plaats hiervan wordt van het veel uitgebreidere ‘Contactpersonen’, wat tevens onder Microsoft Outlook te vinden is, gebruik gemaakt. Aan deze contactpersonen zijn dan weer onder andere telefoonnummers toe te wijzen, maar dat zijn slechts enkele van de velden waar gegevens van contactpersonen aan toegekend kunnen worden. Toch is het eenvoudig om, vooral bij PocketPC-phones, altijd en overal snel bij de telefoonnummers van de betreffende contactpersonen te kunnen. Deze zijn handig te benaderen vanuit het telefoongedeelte door simpelweg op de groene knop te drukken. Hier kan men naar telefoonnummers browsen of snel een telefoonnummer opzoeken via speed-dial. Daarnaast is het telefoonboek zelf te benaderen door op de contacts toets te drukken.

De opties die per contactpersoon op te slaan zijn, zijn zoals men van Windows Mobile gewend is, erg uitgebreid. Het varieert hier van Voor- achternaam tot werkadres en van apart in te stellen beltonen tot telefoonnummers van assistenten van de betreffende contactpersoon. Een nieuwe optie die deze toch al erg uitgebreide lijst helemaal compleet maakt, is om CallerID afbeeldingen in te stellen per contactpersoon. Deze optie was weliswaar ook aanwezig in eerdere PocketPC-phones maar hier werd dat geregeld door aparte programma’s. Met de komst van Windows Mobile 5.0 is deze optie eindelijk geïntegreerd in de contacts-applicatie. Een slimme zet van Microsoft aangezien deze optie al wel degelijk in de nieuwste versies van Microsoft Outlook te vinden was en nu dus zonder problemen gesynchroniseerd kan worden.

Messaging

Hoewel de invoer niet conventioneel is door het ontbreken van een keyboard, scoort de E-ten G500 op het gebied van messaging hoog. Op het scherm kan men naast handschriftherkenning en dergelijke gebruik maken van het zogenaamde ‘Virtual Keyboard’ waarmee een QWERTY layout op het scherm wordt getoond (zie screenshot). Niet echt een one-handed oplossing, maar alternatieven zijn beschikbaar zoals een invoermethode die met de duim gebruikt kan worden. Om even terug te komen op het onderwerp van dit hoofdstuk, namelijk messaging, de E-ten G500 beschikt over erg veel messaging-mogelijkheden.

Ten eerste is er natuurlijk de standaard SMS-mogelijkheid welke overigens weer geïntegreerd is met de Outlook versie van Windows Mobile. In deze Outlook versie is namelijk naast het gebruikelijke E-mail account (zoals deze te vinden is in de desktop versie van Outlook) ook een map ‘Tekstberichten’ te vinden alwaar de SMS berichten opgeslagen en beheerd kunnen worden. Ook is er een map ‘MMS’ te vinden waarvandaan MMS berichten verstuurd kunnen worden. In principe gaat SMS-en op dezelfde manier als bijvoorbeeld een E-mail opmaken en versturen. Afhankelijk van uit welke map geopereerd wordt kan dus op dezelfde manier óf een e-mail óf een SMS-bericht óf een MMS-bericht verstuurd worden.

Bij het opmaken van een SMS-bericht is tevens te zien hoeveel karakters nog ingevoerd kunnen worden (standaard zijn dit er 160 bij SMS). Een vergelijkbare optie is ingebouwd in de MMS functie. Als hier de grens van 100 KB overschreden wordt, wordt dit netjes gemeld en gevraagd of het wat minder kan. Bij het opmaken van een MMS-bericht kan ook nog gekozen worden om het bericht op een later tijdstip te laten versturen. Er is hier ook een optie om direct naar de camera over te schakelen om zo een foto of filmpje te schieten en dan direct te versturen.

Vervolgens de E-mail functie. Deze werkt gelijk aan elke andere PocketPC. Eerst kunnen achtereenvolgens de POP3/SMTP/IMAP servers ingesteld worden om later de opties voor authenticatie bij de betreffende servers op te geven. Tevens kan hier de optie ‘store attachements to storage card’ aangevinkt worden welke erg handig is als mail met grote bijlagen ontvangen dient te worden. Push ontbreekt vooralsnog standaard op Windows Mobile devices van E-ten. Het grote voordeel hiervan is dat als er een nieuw e-mail bericht wordt verstuurd het direct binnenkort. Dit zonder dat men constant moet checken op mail: dit spaart kosten.

Tenslotte is daar nog de Instant Messaging mogelijkheid door middel van MSN. Microsoft heeft in de nieuwe versie van Pocket MSN tevens een feature voor het gebruik van Hotmail ingebouwd. Hierdoor kan er snel en eenvoudig gebruik gemaakt worden van het bijbehorende Hotmail account waarmee ingelogd wordt op MSN. Het chatten via de messenger gaat redelijk, wel is enige vertraging op te merken als meerdere chatvensters geopend zijn, wat toch enigszins vreemd te noemen is aangezien het toestel andere applicaties probleemloos naast elkaar kan draaien zonder vervelende vertragingen.

Connectivity

De E-ten G500 biedt tal van connectivitymogelijkheden voor een PocketPC Phone. Alleen Wlan ontbreekt in het toestel. Die functie heeft plaats moeten maken voor de GPS ontvanger. De E-ten M600 heeft wel Wlan aanboord, maar dan weer geen GPS ontvanger. Het is een keuze die gemaakt moest worden. Hetzelfde geldt voor de A701 die ook Wlan ontbeert.

Infrarood en Bluetooth zit net zoals bij de voorgangers ingebouwd. Er wordt gebruik gemaakt van een iets aangepaste Bluetooth stack die niet zondermeer probleemloos werkt ten opzichte van HTC devices met Windows Mobile 5.0, die wél zonder problemen via Bluetooth bestanden uit kunnen uitwisselen. Het wil nog wel eens zo zijn dat het maken van een bond hier voor nodig is, en dat is met de E-ten G500 ook zo. Bovenop de Qtek 9100 is de Bluetooth software van de G500 erg slim uitgevoerd. Om een voorbeeld te noemen is er ook handig een seriële poort aan te maken voor het eenvoudiger verbinden van andere apparaten.

De derde connectivity mogelijkheid is de GSM/GPRS-dataverbinding. Deze kan via het tabblad ‘Settings’ ingesteld worden. Voor de rest maakt de GPRS-mogelijkheid gewoon gebruik van de standaard verbindingen zoals Windows Mobile deze ingesteld heeft, en waren er vrij weinig problemen op het gebied van verbindingssnelheid en stabiliteit.

Net als de M600 en A701 is ook de E-ten G500 niet voorzien van 3G, een techniek die schijnbaar bij hoge uitzondering wordt ingebouwd bij Windows devices.

Ook heeft de G500 goede internetmogelijkheden, al is de bekende Pocket Internet Explorer niet zaligmakend. Pagina’s kunnen op verschillende manieren worden weergegeven, maar zo compleet als de Opera Browser is het allemaal nog niet. Er zitten nu eenmaal net te weinig veranderingen op dit vlak van het besturingssysteem en daarmee de browser. Een andere standaardapplicatie welke meegeleverd wordt, is PocketMSN. Naast gewoon MSN’en is het met deze versie is het overigens ook mogelijk om snel het bijbehorende Hotmail account te checken en de MSN Mobile webpagina te raadplegen. Ook kan er vanuit Pocket MSN snel een e-mail gemaakt worden welke vervolgens via het Hotmail account verzonden kan worden.

Al met al zijn de connectivity mogelijkheden op E-ten G500 goed te noemen. Het ontbreken van UMTS is geen erg zwaarwegend minpunt, maar het was mooi geweest als het toestel hiervan was voorzien als een ware connectivity-allrounder. De keuze voor het verwijderen van Wlan uit het toestel is niet meer dan logisch. De G500 is vooral bedoeld als navigatieapparaat en de GPS ontvanger heeft dan voorrang.

Geheugen

Ook op dit onderdeel is de E-ten G500 een verhaal apart. Niet zozeer de hoeveelheid geheugen (64 MB Flash, 64 MB RAM) is bijzonder, maar wel de manier waarop er door het besturingssysteem mee om wordt gegaan. Voorheen werkten Windows Mobile devices namelijk helemaal vanuit het RAM geheugen. Voordeel hiervan is dat het snel werkt, echter degene die wel eens een lege batterij mee heeft gemaakt in een PocketPC weet direct wat hét grote nadeel is: zodra dit RAM geheugen namelijk zonder stroom komt te zitten, is alle informatie hierin verloren. Hierdoor was het noodzakelijk eerdere PocketPC''s te voorzien van een ''back-up batterij'', maar helaas hebben zelfs deze batterijen geen eeuwige stroom en dus bleef het een risico als de batterij leeg was.

Windows Mobile 5.0 brengt hier verandering in. In plaats van alle gegevens in het RAM-geheugen te zetten, behandeld Windows Mobile 5.0 het RAM geheugen eigenlijk net zoals een normale desktop-PC dit doet. Het RAM geheugen wordt namelijk gebruikt om programma''s in uit te voeren en de daadwerkelijke opslag van gegevens gebeurd in het wat langzamere flashgeheugen. Dit flash geheugen is te vergelijken met bijvoorbeeld het geheugen wat in een SD-kaart zit. Ook deze kaarten hebben geen stroom nodig om hun gegevens vast te kunnen houden. Vanaf nu maakt het dus niet meer uit hoe leeg de batterij is en een back-up batterij is ook niet meer aanwezig, immers de gegevens gaan toch niet meer verloren en zijn onafhankelijk van enige vorm van elektriciteit geworden. Uniek is dit niet helemaal, want Symbian OS bood deze features vanaf het begin af aan.

Natuurlijk heeft ook de E-ten G500 net zoals iedere andere PocketPC een extern geheugenslot. Vooral de laatste jaren is de miniaturisering flink toegenomen onder zowel PocketPC’s als Smartphones. In beide gevallen zijn er verschillende geheugenformaten de revue gepasseerd, vooral MicroSD begint nu in opmars te raken. De E-ten G500 behoudt echter nog met het wat traditionele MiniSD-geheugenformaat en dat heeft enorm veel voordelen. Niet alleen de snelheid en compatibiliteit is subliem, ook is het namelijk de goedkoopst verkrijgbare geheugensoort. MiniSD biedt capaciteit tot maarliefst 2 GB voor een erg redelijke prijs.

Camera

Dat de camerakwaliteit van Windows Mobile devices zwaar onder het gemiddelde is, is helaas eerder regel dan uitzondering, en ook bij de E-ten G500 is het niet anders. Net als de Mio A701 en M600 beschikt de E-ten G500 over een 1.3 megapixel camera. E-ten heeft deze specificaties ten opzichte van het vorige model niet gewijzigd en vormt dus op dit vlak geen partij voor de concurrentie, die nu minimaal met 2 megapixel aankomen. De G500 is dan ook niet bedoeld als foto-device maar een feit is wel dat de kwaliteit gewoon enorm beroerd is ondanks de maximumresolutie van 1280 x 960 pixels. Zelfs resizen naar VGA (640 x 480) zal in de meeste gevallen niet helpen voor een redelijke foto.

De foto’s gemaakt met de G500 zijn niet beter van kwaliteit van dan menig ander model met een dergelijke camera en kenmerken zich door relatief fletse kleuren maar vooral wazigheid en overbelichtingproblemen.

Zeker in vergelijking met de kwaliteitsfoto’s van bijvoorbeeld de Nokia 6680 of Samsung D800 zijn de geschoten plaatjes van de E-ten G500 ronduit slecht. De Nokia 7610 presteert zelfs nog beter, laat staan Nokia 6630. Beide devices zij nu meer dan één jaar oud.

Tot nu toe is de HTC Universal het enige device van HTC gebleken dat met een redelijke fotokwaliteit aan kan komen in de 1.3 megapixel resolutie, maar dan praten we ook over een groot device waar meer ruimte is voor een goede lens. Topper is de Qtek S200 of Orange SPV M600 (HTC Prophet) die zeer goede fotokwaliteit brengt op 2.0 megapixel.

Op het laatstgenoemde toestel na kan HTC nog steeds niet de strijd aan met fabrikanten als Nokia of Sony Ericsson als het gaat om camerakwaliteit. Wel is in Windows Mobile 5.0 de camera API nu geïntegreerd zodat ontwikkelaars hier sneller mee uit de voeten kunnen.

Natuurlijk kan men zelf ook (kleur)instellingen maken voor de foto. De E-ten G500 heeft hier een erg speciaal menu voor, in de vorm van duidelijke iconen in de viewfinder zelf. Zo krijgt men het idee van een digitale camera. Gebruikersvriendelijk is anders, want men moet de iconen aanraken voor een korte beschrijving. Uit het hoofd leren is dan ook het devies als men van plan is veel foto’s te maken. Een voordeel is wel dat de functies zo in één keer beschikbaar zijn en ze snel gebruikt kunnen worden als men weet wat de iconen betekenen.

Naast diverse instellingen voor het omgevingslicht (Auto, Daylight, Incandescent, Fluorescent, Night) kunnen er enkele effecten worden toegepast, namelijk grijsschaal, Sepia-tint en Cool, wat een soort blauwtint is. Foto’s kunnen daarnaast in de resoluties 1280 x 960, 640 x 480, 320 x 240 en 176 x 144 pixels kunnen worden geschoten. Het toestel kan vanzelfsprekend ook video’s opnemen, dit kan in de resoluties 320 x 240 en 176 x 144 pixels. Er wordt gebruikgemaakt van de 3GP-codec en de video’s zien er bij voldoende daglicht redelijk uit, de frame-rate is redelijk.

Nadat de foto’s gemaakt zijn kunnen deze geopend worden in het foto album genaamd “Multimedia manager”. De afbeeldingen kunnen hier worden bekeken op het volledige scherm of via een diavoorstelling. De bestanden kunnen worden verzonden via Bluetooth, infrarood, E-mail of MMS-bericht. Aanpassen van de afbeelding is ook mogelijk, maar alleen via een extra applicatie, daarover later meer!

De video’s kunnen in hetzelfde album geopend worden. Het is mogelijk de video’s over het volledige scherm te bekijken of om deze te verzenden via Bluetooth, infrarood, E-mail of MMS-bericht.

Aanwezige programma's

Omdat de G500 een Windows Mobile OS heeft zijn er veel standaard Windows-based programma`s te vinden, waaronder Windows Media Player 10, een zeer uitgebreide kalender/agenda, voicememo, notitielijst, takenlijst en rekenmachine. Behalve deze standaardprogramma`s ontbreekt ook een task manager, een goede bestandsbeheer en de stembestuing niet.

Een aantal extra programma’s zijn de downloadagent, modemkoppeling en Terminal service client voor het bekijken en besturen van het bureaublad op de eigen PC. Al deze opties zijn goed en eenvoudig te bekijken of in te stellen.

Word Mobile is sinds de vorige versies van Windows Mobile een stuk verbeterd. Zo hoeven Word-documenten niet meer eerst geconverteerd te worden naar Pocket Word formaat maar kan gewoon direct met het standaard Word formaat gewerkt worden. Tevens is de ondersteuning in Word Mobile voor de opmaak van documenten sterk verbeterd. Bij vorige versies van Pocket Word kwam het nog wel eens voor dat de originele lay-out van het document compleet door de war werd gegooid door het document te bewerken in Pocket Word. In de nieuwe versie van Pocket Word, Word Mobile genaamd, is dit probleem geheel opgelost. Het probleem was tevens te wijten aan het feit dat de documenten eerst geconverteerd moesten worden van Word-formaat naar Pocket Word-formaat en weer terug. Met het verdwijnen van deze conversie zijn tevens de opmaak problemen verleden tijd. Documenten zien er nu op de PC precies hetzelfde uit als op de PocketPC, ook nadat ze mobiel aangepast zijn in Word Mobile.

Hetzelfde geldt overigens voor Excel Mobile. Excel sheets moesten voorheen namelijk ook geconverteerd worden wat nu niet meer nodig is. Hierdoor kunnen ook sheets gemaakt in Excel eenvoudig en zonder conversie aangepast worden.

Een nieuwkomer in PocketPC-land is Powerpoint. Microsoft heeft er slim aan gedaan een pocketversie van dit uiterst populaire presentatieprogramma te implementeren in Windows Mobile 5.0 in de vorm van PowerPoint Mobile. Immers, toen PowerPoint er nog niet was voor de PocketPC kwamen veel third-party ontwikkelaars met oplossingen (denk aan Clearvue). Powerpoint Mobile werkt grotendeels hetzelfde als z’n grote broertje, al is er één groot verschil: bij PowerPoint Mobile kunnen geen presentaties gewijzigd of aangepast worden, enkel bekijken is een optie. Een begrijpelijke keuze van Microsoft: de mogelijkheden om een PowerPoint presentatie te maken zijn immers legio en het programma zou veel te veel geheugen en resources eisen van de toch beperktere PocketPC. Bovendien is een PocketPC niet het ideale platform om PowerPoint presentaties te maken.

Wat meteen opvalt aan het toestel is dat een aantal standaard programma’s niet terug komen in de G500. Voorbeelden hiervan zijn de Help functie, de JAVA Midlet manager, SIM manager en het gemis van Clearvue PDF en het programma ZIP.

Wat wel extra aanboord is, is een image editor waarmee foto’s aangepast kunnen worden. Het programma is vrij eenvoudig te gebruiken en heeft alles aanboord om afbeeldingen en foto’s te veranderen naar ieders wens.

De backup utility en het onderdeel M-desk zijn ook twee programma’s die E-ten heeft toegevoegd aan de G500. Beide programma’s zijn ieder op zijn manier een welkome aanvulling op het toestel.

Games

Wat games betreft is de E-ten G500 bijzonder karig. Standaard worden slechts twee games meegeleverd welke overigens standaard voor Windows Mobile zijn. De games zijn Patience (zelfde als de PC-versie) en Bubble Breaker, een simpel puzzelspelletje. Het toestel moet het spijtig genoeg zonder JAVA doen, dus standaard kunnen er geen JAVA applicaties gedraaid worden.

Extra's

Het hoofdonderdeel van de nieuwe E-ten G500 is natuurlijk het onderdeel navigatie. Het complete toestel wordt op de markt gezet als een all-in-one navigatie PDA met alle mogelijkheden die er momenteel op de markt van PDA’s en PocketPC’s zijn.

Vele mensen kochten de afgelopen periode een PocketPC om mee te navigeren en keken niet naar de overige eigenschappen. Iedereen gebruikte dan naast deze PocketPC ook nog eens een externe Bluetooth GPS ontvanger of een draadgebonden GPS ontvanger. Allebei oplossingen met net wat meer onderdelen op het dashboard dan eigenlijk nodig is.

De E-ten G500 heeft daarvoor nu een oplossing. Het toestel kan namelijk navigeren zonder al die andere accessoires. Alleen een houder tegen het raam of op het dashboard bevestigt en een voedingskabel naar de sigarettenaansteker en rijden maar. Het toestel plaatst men namelijk zo in de houder en de GPS ontvanger is in het toestel geplaatst.

Het navigeren zelf is afhankelijk van het pakket dat gebruikt wordt. Tot zover werken alle navigatiepakketten zonder enige moeite. Men moet hier en daar wellicht wat instellingen zo plaatsen dat ook de interne GPS ontvanger gevonden wordt. Bij TomTom Navigator 5 moet men kiezen voor S2410 IRDA2410 als poort. COM2 is de Bluetoothpoort die men zelf kan instellen nadat de externe GPS ontvanger aan het toestel gehangen is via een Bluetooth pair. Ook externe GPS ontvangers werken zonder enige moeite met de G500.

De ingebouwde GPS ontvanger is natuurlijk vergeleken met een gelijkwaardig extern model en de verschillen zijn bijna nihil. Het lijkt erop dat de externe GPS ontvanger net wat meer accuraat is, maar op sommige momenten was dat amper merkbaar. De vier screenshots hierboven tonen een klein verschil aan binnen een minuut. Kijkt men nog korter op elkaar en wordt er geschakeld tussen beide dan valt op dat eigenlijk het verschil nog minder is. Dit toont aan dat de interne GPS ontvanger die de SirF-III standaard ondersteunt gelijkwaardig is aan de externe ontvanger. Een zeer nette uitkomst!

De E-ten G500 slaat op het vlak van de navigatie absoluut geen slecht figuur. De mogelijkheden die het biedt zijn erg goed en geven aan dat het toestel zeker overwogen moet worden als navigatiemiddel. Men krijgt daarnaast een volledige PDA met diverse mogelijkheden als een redelijke camera, een goed scherm, telefoonopties en de mogelijkheden van Windows Mobile 5.0. Zeker het overwegen waard wanneer men op zoek gaat naar PDA met navigatiesysteem of alleen naar een standaard navigatiesysteem.

Conclusie

Heel veel verschillende PocketPC phones passeren de revue, van onder andere HTC, Quanta en Samsung: E-ten is slechts één van de velen. De trend van stijlvolle PocketPC Phones lijkt nu stevig door te zetten, de verkopen van grote modellen zoals de MDA Pro dalen ten opzichte van de handzame PocketPC Phones. De features van deze compacte devices gaan steeds verder en ook de E-ten G500 is een compleet toestel is met GPS ontvnager, een helder QVGA scherm, normaal MiniSD slot voor enorm veel opslagmogelijkheden en Windows Mobile 5.0.

Ten opzichte van de M600 is de G500 het navigatiemiddel waar men mee gezien kan worden. Het toestel bevat mogelijkheden op dat vlak die alleen de Mio A701 momenteel kan bieden. Beide zullen binnen de markt een flink gevecht hebben qua mogelijkheden, looks en prijs. Zodra de review van de Mio A701 klaar is zal een vergelijking van beide aan de review van de G500 toegevoegd worden.

Naast dit sterke punt heeft ook de E-ten G500 flinke nadelen. Om te beginnen is de stabiliteit van het Windows Mobile besturingssysteem niet om over naar huis te schrijven en is de soft-resetbutton dikwijls nodig. Men heeft het gevoel dat het toestel Windows 98 draait en dat kan gewoon niet voor een toestel van dit kaliber, zeker niet omdat de G500 ook een telefoon is. Daarnaast is de camera bedroevend slecht en zal de 1.3 megapixel module niet beter presteren dan een goed VGA-model. Om verder te gaan is het uithoudingsvermogen zwak ten opzichte van HTC-toestellen en JAVA heeft men kennelijk niet nodig, vindt fabrikant E-ten.

De G500 zal in de markt vooral als navigatiemiddel geplaatst worden en zo is het toestel ook bedoeld. Naast de Mio A701 is het de enige die momenteel deze functionaliteit kan bieden. Dat is absoluut een plus, maar de vraag is hoe ver de markt daar nu mee is. Vele personen zijn momenteel goedkoper uit met een simpelere PocketPC voor alleen navigatie en een losse telefoon. De markt zal dus moeten veranderen en de verwachting is dat de E-ten en de Mio daar de eerste zet voor zullen geven. Het is in ieder geval opnieuw een stap in de toekomst waarin meerdere toestellen door de gehele markt heen uitgerust gaan worden met ingebouwde GPS ontvanger en navigatie.

Note: NieuweMobiel.NL heeft tijdens het testen van het toestel niet de ingebouwde stereo FM-radio kunnen uitproberen. Dit omdat het toestel deze functie nog niet ondersteunt in de software.

Ook is duidelijk geworden dat het toestel problemen had met de belkwaliteit, het verkeerd opzetten van verbinding met de PC (dit hebben wij zelf ook ondervonden), opstarten van de camera en het spontaan verbreken van de Bluetooth verbinding. E-ten heeft hierop geanticipeerd en biedt via hun site een update aan voor het toestel.

De stereo FM-radio zal in de toekomst worden ondersteund. De software wordt hiervoor momenteel ontwikkeld. Check het onderdeel Links hierboven voor de directe link naar de E-ten website en download nu de update wanneer u het toestel in bezit heeft!


Vermelde toestellen

Vragen en antwoorden over deze E-ten G500 review